Bếp lửa – Bằng Việt (Văn lớp 8, lớp 9): Tác phẩm + Tác giả

Bếp lửa Bằng Việt thuộc chương trình ngữ văn 9 (Chân trời sáng tạo) và ngữ văn 8 (Kết nối tri thức). Việc tìm hiểu nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác của bài thơ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm này.

Nội dung bài thơ Bếp lửa Bằng Việt

Lời bài thơ Bếp lửa Bằng Việt như sau:

Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa!

Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói
Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi,
Bố đi đánh xe, khô rạc ngựa gầy,
Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháu
Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay!

Tám năm ròng, cháu cùng bà nhóm lửa
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa
Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bà?
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế.
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế!
Mẹ cùng cha công tác bận không về,
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe,
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc,
Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà,
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?

Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi
Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh
Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:
“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,
Mày có viết thư chớ kể này kể nọ,
Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”

Rồi sớm rồi chiều, lại bếp lửa bà nhen,
Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn,
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng…

Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa
Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm,
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi,
Nhóm niềm xôi gạo mới, sẻ chung vui,
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ…
Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa!

Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu,
Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả,
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:
– Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa?…

Thông tin tác giả Bằng Việt

Bếp lửa lớp 9 hay lớp 8 đều được chắp bút bởi nhà thơ Bằng Việt (1941). Ông sinh ra và lớn lên tại Thạch Thất, Hà Tây (nay đã thuộc Hà Nội). Năm 1965, sau khi tốt nghiệp đại học Tổng hợp Kiev, Liên Xô, Bằng Việt về nước và công tác tại Viện Luật học, thuộc Ủy ban Khoa học Xã hội Việt Nam.

Sự nghiệp sáng tác của ông bắt đầu từ khá sớm, khi mới chỉ 13 tuổi. Tuy nhiên mãi đến năm 1961, tác phẩm đầu tiên là Qua Trường Sa mới chính thức được công bố.

Bằng Việt thường thể hiện tư tưởng, trí thức Phương Tây hiện đại thông qua các tác phẩm của mình. Ngôn ngữ thơ được ông chọn lọc từ cuộc sống hiện thực và được kết hợp sử dụng tài tình với các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa giàu hình ảnh.

Tác giả bài Bếp lửa đã viết rất nhiều dòng thơ không vần, xuống thang, bắc thang trong suốt sự nghiệp sáng tác của mình.

Để phân tích Bếp lửa hay, chính xác nhất bạn đừng quên ghi nhớ toàn bộ các thông tin liên quan đến tác giả Bằng Việt và phong cách sáng tác của ông.

Thông tin tác phẩm thơ Bếp lửa

Các thông tin chi tiết về bài thơ Bếp lửa lớp 8, lớp 9 sẽ giúp bạn hiểu rõ nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa mà tác giả muốn truyền tải.

Nội dung chính tác phẩm Bếp lửa

Bài thơ là hồi tưởng của tác giả về tuổi thơ bên bà và bếp lửa. Dù đã trưởng thành và phải xa bà nhưng cháu luôn mong nhớ, kính trọng, biết ơn công lao nuôi dưỡng, chăm sóc của bà.

Bếp lửa thuộc thể thơ gì?

Bài thơ viết theo thể tự do.

Hoàn cảnh sáng tác Bếp lửa

Bếp lửa được Bằng Việt viết năm 1963 (lúc này tác giả mới chỉ 19 tuổi) khi đang du học tại Liên Xô. Trong nỗi nhớ mong về bà, gia đình và quê hương đất nước nơi chôn rau cắt rốn, Bằng Việt đã sáng tác bài thơ này.

Từ khóa có liên quan:

• Bếp lửa sáng tác năm bao nhiêu?

Phương thức biểu đạt của bài Bếp lửa

Phương thức biểu đạt của bài là Biểu cảm.

Ngôi kể của bài thơ Bếp lửa

Bếp lửa viết theo ngôi kể thứ nhất.

Bố cục bài Bếp lửa

Bếp lửa có mấy khổ? Bài thơ bao gồm 8 khổ, được chia thành 4 phần như sau:

• Phần 1 (Bao gồm 3 dòng đầu): Kể về hình ảnh bếp lửa => Khơi nguồn cho dòng hồi tưởng về bà.
• Phần 2 (Bao gồm 4 khổ thơ tiếp theo): Hồi tưởng những kí ức tuổi thơ bên bà, hình ảnh bà gắn liền với bếp lửa.
• Phần 3 (Bao gồm 2 khổ tiếp theo): Những suy ngẫm về bà, cuộc đời bà.
• Phần 4 (Bao gồm 1 khổ cuối): Nỗi nhớ bà.

Biện pháp tu từ bài Bếp lửa

Tác giả sử dụng các biện pháp tu từ sau:

• Điệp ngữ.
• Từ láy.
• Thành ngữ.
• Câu hỏi tu từ: Tu hú ơi! Chẳng…., Sớm mai này, bà nhóm…,
• Phép ẩn dụ: Nhóm niềm…

Giá trị nội dung nghệ thuật của bài Bếp lửa

• Bài thơ khéo léo hòa quyện giữa cảm xúc, miêu tả, tự sự và bình luận.
• Điểm thành công của bài thơ còn nằm ở sự sáng tạo hình ảnh bếp lửa gắn liền với người bà, làm điểm tựa khơi gợi mọi ký ức, cảm xúc và suy tư về bà cùng tình cảm bà cháu.

Để hiểu rõ hơn, bạn đừng quên theo dõi phần Soạn bài Bếp lửa lớp 9 Chân trời sáng tạo và lớp 8 Kết nối tri thức. The POET Magazine sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi đọc hiểu trong SGK.

Giá trị nội dung bài Bếp lửa

Thông qua ký ức và suy tư của người cháu khi đã trưởng thành, bài thơ Bếp lửa tái hiện những kỷ niệm cảm động về bà và tình cảm giữa bà cháu. Đồng thời, bài thơ còn thể hiện lòng kính yêu, trân trọng và biết ơn sâu sắc của người cháu dành cho bà cũng như đối với gia đình, quê hương và đất nước.

Sơ đồ tư duy Bếp lửa

Mẫu tóm tắt bài Bếp lửa

Dưới đây là 5 mẫu tóm tắt bài Bếp lửa Văn 8 – Kết nối tri thức và Bếp lửa văn 9 – Chân trời sáng tạo. 

Mẫu tóm tắt văn bản Bếp lửa 1

Bếp lửa của Bằng Việt là những ký ức và suy tư của người cháu khi đã trưởng thành, gợi lại những kỷ niệm xúc động về người bà và tình cảm bà cháu. Qua đó, tác phẩm bộc lộ tình cảm sâu sắc đối với gia đình, quê hương và đất nước. Hình ảnh bếp lửa trong bài thơ khơi gợi những kỷ niệm tuổi thơ sống bên bà. Từ những ký ức đó, người cháu giờ đã lớn khôn, suy ngẫm và thấu hiểu về cuộc đời và lẽ sống của bà. Cuối cùng, trong hoàn cảnh xa cách, người cháu bày tỏ nỗi nhớ mong được gặp lại bà.

Mẫu tóm tắt Bếp lửa nội dung 2

Qua những suy tư của người cháu, bài thơ truyền tải một triết lý sâu sắc: Những điều thân thuộc nhất từ tuổi thơ luôn tỏa sáng và trở thành nguồn động lực cho con người suốt chặng đường dài của cuộc đời. Tình yêu đất nước khởi nguồn từ lòng yêu quý ông bà, cha mẹ và từ những gì gần gũi, bình dị nhất.

Mẫu 3

Thông qua hồi tưởng và suy tư của người cháu khi đã trưởng thành, bài thơ “Bếp lửa” gợi lại những kỷ niệm xúc động về người bà và tình cảm bà cháu, đồng thời thể hiện lòng kính yêu, trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà, gia đình, quê hương và đất nước.

Mẫu 4

Trong mỗi gia đình, bếp lửa là điều không thể thiếu. Từ hình ảnh “bếp lửa”, ta liên tưởng đến người nhóm bếp: người mẹ, người chị, và đặc biệt trong bài thơ này là người bà – người phụ nữ suốt đời vất vả, lo toan, chăm sóc và vun đắp cho cuộc sống của cháu trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp đầy khó khăn và gian khổ.

Mẫu 5

Trong mỗi gia đình, bếp lửa là một phần không thể thiếu. Hình ảnh “bếp lửa” gợi nhớ đến những người nhóm bếp như mẹ, chị và đặc biệt là bà trong bài thơ – người phụ nữ cả đời tần tảo, lo toan và chăm sóc cho cháu trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp đầy gian nan.

Lời kết

Bếp lửa Bằng Việt như cuốn phim ký ức về tuổi thơ sống bên bà của tác giả. Hình ảnh bà ngồi bên bếp lửa mang đến sự ấm áp trong tâm hồn, đồng thời khẳng định tình cảm, sự kính trọng và biết ơn của người cháu đối với bà, với gia đình và quê hương đất nước.

Xem thêm các nội dung khác liên quan đến bài thơ Bếp lửa tại The POET magazine:

• Tưởng tượng gặp gỡ người cháu trong Bài bếp lửa và kể lại câu chuyện.
• Gợi ý 40+ cách mở bài Bếp lửa học sinh giỏi.
• Giáo án bài Bếp lửa văn 9 Chân trời sáng tạo và văn 8 Kết nối tri thức.
• Bài thơ Quê Hương – Tế Hanh: Bố cục, nội dung chính, tóm tắt nội dung chính.