Soạn bài Gió lạnh đầu mùa, lớp 6 CTST & KNTT

Soạn bài Gió lạnh đầu mùa và trả lời đầy đủ các câu hỏi trong sách giáo khoa. Học sinh theo dõi bài soạn chính xác nhất tại The POET Magazine.

Table of Contents

Soạn bài Gió lạnh đầu mùa Chân trời sáng tạo

Hướng dẫn soạn văn Gió lạnh đầu mùa theo bộ sách Chân trời sáng tạo ngữ văn 6.

soạn bài Gió lạnh đầu mùa
Hướng dẫn soạn văn Gió lạnh đầu mùa theo bộ sách Chân trời sáng tạo.

1/ Dựa vào nhan đề, em đoán xem văn bản này viết về điều gì?

Đặc trưng của khí hậu miền Bắc có 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông. Sự thay đổi thời tiết cũng tương đối rõ rệt. Đặc biệt là từ mùa thu sang mùa đông. Những cơn gió se lạnh từ phía Bắc về làm con người cảm nhận cái giá rét. Vì vậy, ta dự đoán được văn bản này viết về những cơn gió lạnh đầu mùa.

2/ Em đã bao giờ làm một việc tốt nhưng bị người khác hiểu nhầm và chê trách hay chưa?

Học sinh tự đưa ra ý kiến của mình.

Các việc tốt thường hay bị hiểu lầm như:

  • Nhặt được của rơi chưa kịp trả lại thì bị nghi oan lấy cắp.
  • Em ngồi học bài bằng máy tính hoặc điện thoại nhưng bị bố mẹ nghi ngờ là đang chơi game,

3/ Hình ảnh của Cúc, Xuân, Tý, Túc gợi cho em suy nghĩ gì về cuộc sống của những đứa trẻ nghèo?

Hình ảnh của Cúc, Xuân, Tý, Túc gợi cho em hình ảnh về cuộc sống của những đứa trẻ nghèo khổ cơ cực, bần hàn đến nỗi một cái áo lành lặn cũng không có. Những cơn gió lạnh đầu mùa, chúng vẫn mặc bộ quần áo ngày thường được may vá nhiều chỗ, rét đến nỗi môi tím lại, da thịt thâm đi, răng thì đập vào nhau. Hình ảnh ấy dâng lên trong người đọc những nỗi buồn, niềm thương xót với những đứa trẻ nghèo khổ vẫn đang phải chống chọi với cuộc sống khắc nghiệt.

4/ Việc Sơn và chị quyết định cho Hiên cái áo thể hiện tính cách gì của hai chị em?

Việc Sơn và chị quyết định cho Hiên cái áo thể hiện chị em Sơn có lòng thương người, luôn sẻ chia, đùm bọc những đứa trẻ nghèo. Hay còn nói cách khác là chị em Sơn có lòng trắc ẩn với cuộc sống nghèo khổ.

5/ Theo em, trong đoạn tiếp theo, chị em Sơn sẽ gặp chuyện gì?

Theo em, đoạn tiếp theo hai chị em Sơn sẽ được mẹ khen vì có lòng tốt giúp đỡ người khác hoặc sẽ bị mẹ trách mắng vì tự ý lấy áo cho người khác.

6/ Chỉ ra một số từ ngữ thể hiện những ý nghĩ, cảm xúc của nhân vật Sơn trong đoạn văn dưới đây:

Sơn bây giờ mới chợt nhớ ra là mẹ cái Hiên rất nghèo, chỉ có nghề đi mò cua bắt ốc thì còn lấy đâu ra tiền mà sắm áo cho con nữa. Sơn thấy động lòng thương, cũng như ban sáng Sơn đã nhớ thương đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng với Hiên, đùa nghịch ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt bỗng thoáng qua trong trí, (…).

Một số từ ngữ thể hiện những ý nghĩ, cảm xúc của nhân vật Sơn:

Sơn bây giờ mới chợt nhớ ra là mẹ cái Hiên rất nghèo, chỉ có nghề đi mò cua bắt ốc thì lấy đâu ra tiền mà sắm áo cho con nữa. Sơn thấy động lòng thương, cũng như ban sáng Sơn đã nhớ thương đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng với Hiên, đùa nghịch ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt bỗng thoáng qua trong trí, (…).

7/ Các sự việc chính trong Gió lạnh đầu mùa có thể tóm tắt thành chuỗi như sau

a/ Những cơn gió lạnh đầu mùa thổi đến phố chợ.

b/ Chị em Lan, Sơn xúng xính trong những chiếc áo ấm đắt tiền; những đứa trẻ nghèo hàng xóm vẫn mặc những chiếc áo mong manh thường ngày; riêng Hiên vẫn mặc chiếc áo rách tơi tả, đang co ro vì lạnh.

c/ Ái ngại về hoàn cảnh của Hiên, Sơn và Lan quyết định về nhà lấy áo bông của Duyên (đứa em xấu số) giấu mẹ, mang sang cho Hiên.

d/ Chuyện đến tai người nhà, Sơn và Lan sợ bị mẹ mắng, đi đòi lại áo không được, không dám về nhà.

đ/ Mẹ Hiên mang áo bông sang nhà trả lại, may mắn được mẹ Sơn và Lan cho vay tiền mua áo ấm cho Hiên.

Em hãy cho biết:

  • Các sự việc trên liên quan với nhau thế nào?
  • Nếu không có sự việc (c) thì có xảy ra sự việc (đ) hay không?

Gợi ý:

Các sự việc trên liên quan chặt chẽ với nhau, có sự việc trước xảy ra (là nguyên nhân) mới có sự việc tiếp theo (là kết quả).

Nếu không có sự kiện (c) thì sẽ không có sự kiện (đ) vì có hành động cho áo Hiên của hai chị em thì mẹ Hiên mới mang áo đến trả lại.

8/ Hành động cho áo góp phần thể hiện tính cách gì của Sơn và Lan? Hành động ấy có ý nghĩa gì với Hiên?

Hành động cho áo góp phần thể hiện tính cách tốt bụng, biết yêu thương đùm bọc những người có hoàn cảnh khó khăn của chị em Sơn.

Hành động của hai đứa trẻ có ý nghĩa vô cùng to lớn với Hiên vì Hiên nhận được sự quan tâm, chia sẻ của người khác trong cơn gió lạnh đầu mùa. Hiên không còn phải chịu cái lạnh giá của thời tiết và đặc biệt hơn nữa, Hiên cảm thấy ấm áp tình người.

gió lạnh đầu mùa
Hành động của hai đứa trẻ có ý nghĩa vô cùng to lớn với Hiên

9/ Vì sao người mẹ không trách mắng Sơn và Lan? Hành động của hai đứa trẻ đã tác động thế nào đến cách ứng xử của hai người mẹ ở cuối truyện?

Người mẹ không trách mắng Sơn và Lan vì hành động của hai đứa đã thể hiện là những đứa trẻ tốt bụng, biết quan tâm và sẻ chia với người khác trong những hoàn cảnh khó khăn. Mặt khác điều đó cũng thể hiện được sự giáo dục tốt từ người mẹ.

Hành động đẹp của hai đứa trẻ đã tác động không nhỏ tới cách ứng xử của hai người mẹ ở cuối truyện bởi lẽ chúng không có gì đáng chê trách về hành động ấy, hai người mẹ lấy làm tự hào hơn vì con mình biết quan tâm đến người khác.

10/ Theo em, việc Lan và Sơn giấu mẹ lấy chiếc áo bông của em Duyên đem cho HIên là đáng khen hay đáng trách? Vì sao?

Theo em, việc Lan và Sơn giấu mẹ lấy chiếc áo bông của em Duyên đem cho Hiên vừa đáng khen vừa đáng trách. Đáng khen ở chỗ hai đứa trẻ tốt bụng, sẻ chia và quan tâm những người có hoàn cảnh khó khăn. Đáng trách ở chỗ đó là chiếc áo kỉ niệm của đứa em xấu số, chưa được sự cho phép của mẹ mà hai chị em đã đem đi cho người khác.

11/ Văn bản này viết về đề tài gì?

Văn bản này viết về đề tài cuộc sống và tình người của những đứa trẻ nơi phố chợ nghèo trong cơn gió lạnh đầu mùa.

12/ Nêu chủ đề của truyện

Gấp lại những trang văn của “Gió lạnh đầu mua”, người ta chợt thấy một thông điệp hiện thực ấm áp ngay trước ngưỡng cửa của một mùa đông giá buốt. Phải chăng trong lòng mỗi chúng ta cũng dần “đem tâm nghĩ ngợi đến những cơn gió đột khởi của lòng người” để tâm hồn thôi thúc những đổi thay trong hành động như tấm lòng thơm thảo của Sơn và Lan. Truyện “Gió lạnh đầu mùa” mãi mãi để lại trong lòng người sự ấm áp của tình người và tình đời. Đúng, “người nhân hậu là người đáng quý trọng, đáng yêu nhất”.

Soạn bài Gió lạnh đầu mùa Kết nối tri thức

Soạn văn 6 Gió lạnh đầu mùa và trả lời câu hỏi SGK Kết nối tri thức.

1/ Kể về một sự giúp đỡ, chia sẻ mà em đã từng dành cho ai đó hoặc từng được đón nhận

Mang lại niềm vui cho người khác và bản thân làm được một điều có ý nghĩa sẽ thấy thật hạnh phúc. Đó chính là điều mà em cảm nhận được khi giúp đỡ một bà cụ hành khất bên đường.

Tuần trước, trên đường đi học về nhà em nhìn thấy một bà cụ đang ngồi ăn xin ở bên vệ đường. Trông cụ thật đáng thương. Gương mặt cụ nhăn nheo, khắc khổ, có lẽ đã đến 70 – 80 tuổi rồi. Bên cạnh bà cụ có một chiếc gậy, một chiếc nón đã rách và cả một chiếc bị cói cũ kĩ, đã rách một vài chỗ. Đôi tay gầy guộc của bà cụ run run chìa ra mỗi khi thấy có người đi qua. Đôi dép tổ ong cũ rách, những chỗ rách được buộc túm tụm bằng những đoạn dây dù. Nhìn thấy cụ như vậy, em không đành lòng đi tiếp. Em dừng lại bên cụ, chợt nghĩ: “Không biết con cháu cụ đâu mà để cụ một mình ở đây thế này? Nếu là bà mình rơi vào hoàn cảnh như vậy thì…”. Chao ôi, em không dám nghĩ tiếp, lòng dâng lên một cảm xúc xót xa khó diễn tả bằng lời. Nhưng làm thế nào để giúp bà cụp đây? Thật may là trong cặp em còn tiền, số tiền ít ỏi mẹ đưa cho em khi sáng để phòng khi trên đường đi học xe cộ có trục trặc gì thì có tiền để sửa chữa. Em vội lục cặp, lấy ra toàn bộ số tiền 30 ngàn, đưa cho cụ và nói: “Thưa cụ, cháu còn nhỏ nên cũng không có nhiều tiền để giúp cụ, cháu xin phép biếu cụ”. Thật bất ngờ khi cụ xua tay từ chối và đáp: “Cảm ơn cháu! Cháu còn bé, chưa làm gì ra tiền để cho cụ, chắc là tiền của bố mẹ, cháu hãy cứ giữ lấy cho mình đi”. Em liền nói dối cụ: “Đây là số tiền của riêng cháu, chỉ để dành tiêu vặt, mà cháu cũng không cần tiêu gì cả, xin biếu cụ qua lúc đói lòng ạ!”. Em còn phải nói mãi cụ mới cầm lấy. Cụ không quên cảm ơn em rồi cười bảo: “Bố mẹ cháu thật khéo dạy dỗ mới có một người con ngoan, biết nghĩ cho người khác như cháu! Cầu trời phù hộ cho cháu luôn mạnh khỏe và học tập thật tốt. Cụ cảm ơn cháu, cảm ơn bố mẹ và thầy cô đã dạy cháu biết yêu thương những người khốn khổ!”. Thật quá bất ngờ khi một bà cụ hành khất nói với em những lời như vậy. Và em thấy cụ mỉm cười, đôi mắt rưng rưng…

Thế rồi em chào cụ ra về, trên đường đi, vẫn phân vân tự hỏi đêm nay bà cụ sẽ ăn gì, cụ sẽ ngủ ở đâu… Khi về đến nhà thì trời đã nhá nhem tối, chỉ sợ bố mẹ mắng. Nhưng mẹ chỉ nhỏ nhẹ hỏi em: “Con đi đâu mà bây giờ mới về?”. Em đã kể toàn bộ câu chuyện cho bố mẹ nghe, bố mẹ không hề trách em mà còn xoa nhẹ đầu em và nói: “Con biết nghĩ như thế là rất tốt rồi, con đã biết giúp đỡ người già khi gặp khó khăn là một việc làm rất tốt. Con khiến mẹ rất vui”. Cả bà em đang ngồi bên giường nghe chuyện cũng nói với sang: “Bống của bà thật giỏi! Kính già, già để tuổi cho, ở hiền thì sẽ gặp lành cháu ạ!”. Lúc này em cảm thấy thật vui vì đã giúp một phần cho bà cụ, dù rất nhỏ nhưng em thấy bà đã rất xúc động, và cả em nữa, em cũng thấy mình được nhận một bài học: Cho đi là hạnh phúc.

Em chỉ mong bà cụ hành khất có dược một ngôi nhà thật sự để che nắng che mưa và sống yên ấm lúc tuổi già. Và cũng mong muốn trên đất nước mình, không còn những cảnh đời lang thang, cơ nhỡ, vất vả như bà cụ!

2/ Đọc nhan đề Gió lạnh đầu mùa, em dự đoán nhà văn sẽ kể câu chuyện gì?

Đọc nhan đề Gió lạnh đầu mùa, em dự đoán nhà văn sẽ kể câu chuyện có nội dung liên quan hoặc diễn ra trong thời điểm mùa đông giá rét bắt đầu tràn về. Có thể là cảnh sinh hoạt trong giá rét hoặc một số phận phải chịu giá lạnh cần được giúp đỡ và nhận được sự giúp đỡ đó.

3/ Chú ý những cảm nhận của Sơn về thời tiết và cảnh vật

Cảm nhận của Sơn về thười tiết và cảnh vật:

  • Sơn thấy đất ngoài sân khô trắng, gió vi vu thổi, lá khô xào xạc.
  • Trời không u ám mà toàn một màu trắng đục.
  • Lá cây lan trong chậu như sắt lại vì rét.
  • Sơn cảm thấy lạnh.

=> Cảm nhận chính xác về thời tiết khi mùa đông đến.

4/ Chiếc áo bông cũ có xuất hiện ở phần tiếp theo của truyện không?

Có. Sẽ xuất hiện lại vì trong đoạn này, chiếc áo phông được mọi người quan tâm đặc biệt. Vì thế, diễn biến tiếp theo của truyện sẽ có điều gì đó liên quan đến chiếc áo bông, hình ảnh chiếc áo bông sẽ xuất hiện trở lại.

5/ Chú ý các chi tiết miêu tả ngoại hình của các bạn nhỏ ở ngoài chợ

Các bạn Sơn là Cúc, Xuân, Tý và Túc ăn mặc không khác mọi ngày, vẫn là những bộ quần áo màu nâu bạc đã vá nhiều chỗ.

Môi các bạn nhỏ tím lại, những chỗ rách da thịt thâm đi.

Các bạn run lên, răng đập vào nhau mỗi khi có cơn gió lạnh thổi qua.

=> Các bạn đều có hoàn cảnh gia đình nghèo khó, bố mẹ không có điều kiện chăm lo cho các con, thật đáng thương!

6/ Dáng vẻ bề ngoài của bé Hiên được miêu tả như thế nào?

  • Co ro đứng dựa cột quán nhìn các bạn vui chơi.
  • Người mặc mỗi một manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay.
  • Bịu xịu khi bị hỏi tại sao không mặc áo lành.

=> Hiên là con nhà nghèo, tội nghiệp và đáng thương.

7/ Chú ý những chi tiết miêu tả suy nghĩ, cảm xúc của Sơn

  • Động lòng thương bé Hiên nahf nghèo, không có áo lành để mặc khi rét.
  • Nghĩ đến cái áo bông ở nhà và bàn với chị mang cho bé Hiên.
  • Thấy ấm áp, vui vui khi chị Lan về lấy áo đem cho bé Hiên.

=> Sơn có lòng nhân hậu, gần gũi, quan tâm và biết giúp đỡ bạn.

8/ Chú ý lời đối thoại giữa vú già với Sơn, giữa hai chị em Sơn

Vú già chất vấn Sơn về việc đem chiếc áo bông đi cho. Sơn lo lắng sợ mẹ về đánh đòn vì tự tiện đem cho chiếc áo. Vú già “mách nước” cho Sơn đi lấy lại chiếc áo.

Chị em Sơn đổ lỗi cho nhau, cùng lo lắng vì sợ mẹ mắng.

9/ Theo em, mẹ Sơn có phạt hai chị em Sơn không? ĐIều gì khiến em suy đoán như vậy?

Theo em, mẹ sẽ không phạt hai chị em Sơn, bởi vì:

  • Mẹ Sơn là người sống tình cảm, thương yêu các con (vẫn giữ chiếc áo bông của Duyên sau khi Duyên qua đời).
  • Chiếc áo bông ấy đã cũ và không dùng nữa (chị em Sơn không biết ý nghĩa của chiếc áo kỉ vật đối với mẹ Sơn – là chiếc áo em Duyên đã mặc khi còn sống). Việc làm của chị Sơn là việc tốt, thể hiện lòng thương người nên mẹ sẽ không đánh mắng.
  • Có thể mẹ chỉ nhắc nhở 2 chị em việc tự ý mang áo đi cho khi chưa hỏi ý kiến mẹ.

10/ Em có đoán đúng những gì xảy ra trong phần kết của câu chuyện này không?

  • Dự đoán: Mẹ không đánh mắng hai chị em, có thể sẽ trách cứ.
  • Kết thúc truyện: Mẹ âu yếm ôm hai con và trách yêu.

=> Dự đoán đúng về những gì diễn ra ở kết thúc truyện.

11/ Câu chuyện được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy?

Câu chuyện được kể bằng lời kể của người kể chuyện ngôi thứ ba.

12/ Liệt kê một số chi tiết, hình ảnh miêu tả thái độ của chị em Sơn với các bạn nhỏ

Một số chi tiết, hình ảnh miêu tả thái độ của chị em Sơn với các bạn nhỏ:

  • Sơn và chị vẫn thân mật chơi đùa, chứ không kiêu kỳ và khinh khỉnh như các em họ của Sơn.
  • Chị Lan giơ tay vẫy một con bé từ nãy vẫn đứng dựa vào cột: “Sao không lại đây, Hiên? Lại đây chơi với tôi”.
  • Chị Lan đến hỏi: “Sao áo mày rách thế, Hiên? Áo lành đâu không mặc?”.

13/ Chỉ ra các câu văn tiêu tả ý nghĩ của Sơn khi nghe mẹ và vú già trò chuyện về chiếc áo bông cũ của em Duyên; khi Sơn nhớ ra cuộc sống nghèo khổ của mẹ con Hiên. Những suy nghĩ, cảm xúc ấy giúp em cảm nhận được gì về nhân vật này?

Các câu văn miêu tả ý nghĩ của Sơn:

Khi nghe mẹ và vú trò chuyện về chiếc áo của Duyên:

  • Mẹ Sơn nhắc đến làm Sơn nhớ em, cảm động và thương em quá.
  • Nhưng đến lúc vời Sơn lại gần để mặc áo, Sơn thấy mẹ rơm rớm nước mắt.

Khi Sơn nhớ ra cuộc sống nghèo khổ của mẹ con Hiên.:

  • Sơn thấy động lòng thương, cũng như ban sáng Sơn đã nhớ thương đến em Duyên ngày trước vẫn cùng nói với Hiên đùa nghịch ở vườn nhà.
  • Một ý nghĩ tốt bỗng thoáng qua trong tâm tr, Sơn lại gần chị thì thầm: Hay là chúng ta đem cho nó cái áo bông cũ, chị ạ.

Những suy nghĩ, cảm xúc ấy giúp em cảm nhận ở nhân vật Sơn:

Sơn là một em bé rất giàu tình cảm khi nhớ và thương về em Duyên. Sơn còn lại một em bé sống với bạn bè rất có tình người. Tình thương và sự quan tâm của Sơn đối với bạn còn được thể hiện bằng những cử chỉ, hành động cụ thể. Tấm lòng của Sơn đối với bạn nghèo rất chân thành.

14/ Khi cùng chị Lan mang chiếc áo bông cũ cho Hiên, Sơn cảm thấy như thế nào? Cảm xúc ấy giúp em hiểu gì về ý nghĩa của sự chia sẻ?

Khi cùng chị Lan mang chiếc áo bông cũ cho Hiên, Sơn cảm thấy ấm áp vui vui (Sơn đứng lặng yên đợi, trong lòng tự nhiên thấy ấm áp vui vui).

Cảm xúc ấy giúp em hiểu được ý nghĩa của sự chia sẻ là:

Khi biết sống chia sẻ, con người tự nhiên sẽ thấy lòng mình ấm áp, vui vẻ, hạnh phúc. Bởi vì cho đi là nhận lại.

15/ Hành động vội vã đi tìm Hiên để đòi lại chiếc áo bông cũ có làm em giảm bớt thiện cảm với nhân vật Sơn không? Vì sao?

Hành động vội vã đi tìm HIên để đòi lại chiếc áo bông cũ không làm em giảm bớt thiện cảm với nhân vật Sơn. Bởi vì:

Đó là diễn biến tâm lý và hành động bình thường của Sơn. Vì dù sao Sơn vẫn còn là một đứa trẻ. Sơn và chị cho áo là hành động tự nhiên, chân thành, xuất phát từ lòng nhân hậu của hai chị em. Sơn không biết chiếc áo đó là kỉ vật của em Duyên, có ý nghĩa quan trọng đối với mẹ, mẹ luôn nâng niu, gìn giữ. Khi biết lỗi của mình đã tự ý mang đồ dùng ở nhà đi cho người khác, lại là đồ quan trọng, thì Sơn sợ bị mẹ mắng, đi lấy lại chiếc áo là việc hết sức bình thường.

16/ Hãy nhận xét về cách ứng xử của mẹ Hiên và mẹ Sơn trong đoạn kết của truyện

Nhận xét về cách ứng xử của mẹ Sơn và mẹ Hiên trong đoạn cuối câu chuyện:

Cách ứng xử của mẹ Sơn:

  • Cho mẹ Hiên vay tiền để mua áo ấm cho con là hành động ấm áp chứa đựng tình nghĩa, sự chia sẻ, giúp đỡ người nghèo khó.
  • Nghiêm nghị với hai con nhưng không trách mắng là cách cư xử tế nhị, khéo léo.
  • Ôm hai con vào lòng âu yếm, trách yêu là các thầm khuyến khích các con làm việc tốt, việc thiện, đó là cách giáo dục tinh tế của mẹ Sơn.

=> Mẹ Sơn là người có cách ứng xử khéo léo, thông minh, đáng trân trọng.

Cách ứng xử của mẹ Hiên: Biết con nhận đồ của người khác liền đem trả lại và nói chuyện với người lớn, điều đó cho thấy bà là người hiểu chuyện và thể hiện đức tính “đói cho sạch, rách cho thơm”.

17/ Đọc lại một số đoạn văn tác giả miêu tả những đổi thay của đất trời khi mùa đông đến. Em có thích những đoạn văn này không? Vì sao?

Đọc lại một số đoạn văn miêu tả những thay đổi của đất trời khi mùa đông đến:

Buổi sáng hôm nay, mùa đông đột nhiên đến, không báo trước. Vừa mới ngày hôm qua giời hãy còn nắng ấm và hanh, cái nắng về cuối tháng mười làm nứt nẻ đất ruộng, và làm giòn khô những chiếc lá rơi. Sơn và chị chơi cỏ gà ở ngoài cánh đồng còn thấy nóng bức, chảy mồ hôi.

thế mà qua một đêm mưa rào, trời bỗng đổi ra gió bấc, rồi cái lạnh ở đâu đến làm cho người ta tưởng đang ở giữa mùa đông rét mướt.

… Nhìn ra ngoài sân, Sơn thấy đất khô trắng, luôn luôn cơn gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ, thổi lăng những cái lá khô lạo xạo. Trời không u ám, toàn một màu trắng đục. Những cây lan trong chậu, lá rung động và hình như sắc lại vì rét.

… Mấy cái quán chơ vơ lộng gió, rác bẩn rải rác lẫn với lá rụng của cây đề. Gió thổi mạnh làm Sơn thấy lạnh, và cay mắt. Nhưng chân trời trong hơn mọi hôm, những làng ở xa Sơn thấy rõ như ở gần. Mặt đất răn lại, và nứt nẻ những đường nho nhỏ, kêu vang lên lanh tanh dưới nhịp guốc của hai chị em.

Em rất thích những đoạn này, bởi vì: Đây là những đoạn văn thể hiện sự quan sát và miêu tả rất tinh tế của tác giả về thiên nhiên. Những đoạn văn giúp cho em rất nhiều trong cách quan sát sự vật, phong cảnh và cách làm văn miêu tả.

18/ Hãy chỉ ra một vài điểm giống nhau và khác nhau giữa hai nhân vật cô bé bán diêm (Cô bé bán diêm) và bé Hiên (Gió lạnh đầu mùa)

Một vài điểm giống nhau và khác nhau giữa hai nhân vật cô bé bán diêm (Cô bé bán diêm) và Hiên (Gió lạnh đầu mùa):

So sánh Cô bé bán diêm Bé Hiên
Giống nhau Đều là những cô bé có hoàn cảnh nghèo khó, thiếu thốn, không được hưởng một cuộc sống có “cơm ngon áo đẹp”.
Khác nhau
  • Có cuộc sống bất hạnh, không có sự yêu thương, bảo vệ của gia đình.
  • Em phải đi bán diêm kiếm sống, nếu không có tiền mang về sẽ bị bố đánh mắng.
  • Số phận đầy bi kịch, cuối cùng phải chết vì đói và rét, trong sự cô đơn.
  • Em vẫn có mẹ bên cạnh chăm sóc và nuôi dưỡng.
  • Không phải lao động kiếm sống và mang tiền về nhà.
  • Vẫn có bạn bè cùng vui chơi, có hai chị em Sơn quan tâm, yêu thương và đùm bọc.

19/ Có nhiều nhân vật trẻ em xuất hiện trong truyện Gió lạnh đầu mùa. Hãy viết đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) trình bày cảm nhận về một chi tiết miêu tả trẻ em mà em thấy thú vị

Gợi ý:

Các em cần lưu ý, trong văn bản có nhiều nhân vật trẻ em, nhưng các em chỉ có thể viết về các nhân vật: Lan, Sơn, Hiên. Còn các nhân vật khác như Duyên, Cúc, Sơn, Tý, Túc chỉ được nhắc đến, không được thể hiện cụ thể, vì thế sẽ rất khó hoặc không thể nêu cảm nhận về các nhân vật này.

Sau đây là đoạn văn tham khảo cảm nhận về nhân vật Sơn:

Có nhiều nhân vật trẻ em xuất hiện trong truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” của nhà văn Thạch Lam, nhưng nhân vật mà em ấn tượng và yêu quý nhất là nhân vật Sơn. Trước hết, bởi vì em nhận thấy Sơn là một cậu bé rất giàu tình cảm. Chỉ cần mẹ nhắc đến em Duyên đã mất là Sơn đã thấy “nhớ em, cảm động và thương em quá”. Không chỉ có vậy, Sơn còn là một người sống chan hòa, gần gũi, biết yêu thương bạn bè. Dù gia đình Sơn là gia đình trung lưu, trong lúc mấy đứa em họ của Sơn thì “kiêu kì và khinh khỉnh” với các bạn con nhà lao động nghèo ở xóm chợ thì Sơn (và chị) lại rất thân thiện, cởi mở khi chơi với chúng. Thấy các bạn chịu rét khi gió mùa đông đến, trên người chỉ có những manh áo mong manh, Sơn nhìn bạn đầy yêu thương, cảm thông với cảnh nghèo của bạn. Đặc biệt hơn, chứng kiến cảnh cái Hiên “co ro đứng bên cột quán”, chỉ mặc có “manh áo rách tả tơi hở cả lưng và tay”, Sơn đã bàn với chị về nhà lấy áo mang cho Hiên mặc, dù đó là chiếc áo bông của em Duyên – kỉ vật thiêng liêng của mẹ. Cái cảm giác của Sơn “thấy lòng mình ấm áp vui vui” khi chờ chị Lan chạy về lấy áo đã cho thấy tình cảm và hành động chia sẻ của Sơn đối với bạn là rất chân thành, xuất phát từ trái tim chan chứa lòng yêu thương, nhân hậu. Thật đáng trân trọng bởi trong gió lạnh đầu mùa mà lòng Sơn ấm áp biết bao! Có thể khẳng định Sơn là một trong những nhân vật trẻ em đáng yêu, đáng mến, thú vị nhất trong truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa.

Xem thêm:

Kết luận

Học sinh tham khảo, soạn bài Gió lạnh đầu mùa và trả lời đầy đủ câu hỏi. Theo dõi trang thường xuyên để cập nhật thêm nhiều bài soạn chi tiết khác.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *