Soạn bài Miền châu thổ sông Cửu Long … lớp 8

The POET Hướng dẫn soạn bài Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ giúp học sinh nắm chắc nội dung quan trọng của văn bản. Tác phẩm là bài nghị luận mang theo lượng thông tin phong phú dành cho học sinh.

Trước khi đọc

Phần này mở ra hướng soạn văn Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ chi tiết. Các câu hỏi được cung cấp tạo sự khai mở để học sinh làm quen với luận đề trong văn bản.

Câu 1: Hãy nêu tên một sáng tác dân gian nói đến hiện tượng lũ lụt. Theo em, trong sáng tác đó, lũ lụt để lại ấn tượng nổi bật gì?

Soạn văn 8 ngắn nhất trả lời câu 1:

– Một sáng tác dân gian có nói đến hiện tượng lũ lụt là truyền thuyết: Sơn Tinh, Thủy Tinh.

– Trong sáng tác đó, lũ lụt để lại ấn tượng nổi bật:

“Thần hô mưa, gọi gió làm thành giông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh. Nước ngập ruộng đồng, nước ngập nhà cửa, nước dâng lên lưng đồi, sườn núi, thành Phong Châu như nổi lềnh bềnh trên một biển nước”.

⇒ Thể hiện sự càn quét ghê gớm của hiện tượng lũ lụt.

Câu 2: Em hiểu thế nào về nội dung của thành ngữ sống chung với lũ? Thử suy đoán về nguồn gốc của thành ngữ này.

– “Sống chung với lũ”: là câu nói chỉ sự thích nghi với điều kiện sống, hoàn cảnh môi trường xung quanh, làm quen, chấp nhận những điều kiện khó khăn bất lợi mà sống chung đương đầu với nó, luôn sẵn sàng trong mọi tình thế. Theo nghĩa đen, hiểu trực tiếp thì lũ ở đây là nước lũ, bình thường khi có nước lũ thì mọi người sẽ phải đi sơ tán để tránh lũ, nhưng đây thì không sơ tán mà ở lại, và đã chuẩn bị sẵn sàng các biện pháp để có thể đương đầu với cơn lũ mà không cần phải đi đâu, vì có thể nơi đây lũ lụt đã xảy ra thường xuyên, xon người đã quá quen thuộc với nó rồi, nên không còn phải sợ sệt đi tránh lũ nữa.

– Nguồn gốc của thành ngữ này đến từ việc nhiều năm liền người dân đều phải gặp phải lũ lụt và gió bão làm tiêu tan bao tài sản, của cải lẫn mạng người. Sau quá trình đấu tranh và khắc phục khó khăn, biết bao không thể chấm dứt hoàn toàn tình lũ lụt, con người đã nghĩ ra nhiều phương án khác nhau để thích nghi với hoàn cảnh, sống chung với lũ.

Đọc văn bản

Soạn văn 8 Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ phần Đọc văn bản. Mỗi câu hỏi theo dõi, chú ý hay suy luận giúp học sinh hiểu rõ nội dung của từng đoạn trong bài.

Câu 1: Theo dõi phần sa-pô báo hiệu điều gì sẽ được triển khai trong văn bản?

Phần sa-pô báo hiệu chủ đề và nội dung sẽ được triển khai trong văn bản đó là người dân vùng Cửu Long không thể thể thiếu lũ, điều mà người nông dân ở đây đã nhận ra từ hàng trăm năm nay và đặt cho mùa đặc biệt này cái tên: “mùa nước nổi”.

Câu 2: Theo dõi tác giả giải thích như thế nào về quá trình kiến tạo đồng bằng nói chung?

Soạn Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ lớp 8 giúp em hiểu thêm về kiến thức địa lý hấp dẫn. Theo đó, tác giả giải thích về quá trình kiến tạo đồng bằng nói chung: Tất cả các vùng châu thổ của vùng hạ lưu sông thường được hình thành và phát triển hình thể từ các trận lũ hàng năm của con sông mà giới khoa học thường gọi là quá trình kiến tạo đồng bằng… tạo nên những vùng đồng bằng trù phú và những châu thổ điển hình.

Câu 3: Chú ý những đặc điểm trong sự hình thành vùng châu thổ sông Cửu Long là gì?

Địa mạo có tuổi địa chất trẻ. Nằm tận cùng của lưu vực sông rộng nhất Đông Nam Á, chảy qua nhiều vùng địa chất khác nhau đổ dài từ các rặng của dãy núi Hi-ma-lay-a cao nhất thế giới. Băng qua vùng cao nguyên Tây Tạng, bổ sung nước từ hai phía tả ngạn và hữu ngạn của khu rừng mưa nhiệt đới rậm rạp hình thành ở các vùng đồi núi dãy Trường Sơn, tiếp nối với cao nguyên trung phần Việt Nam hùng vĩ và tiếp tục xuôi về phía đông của đất nước Chùa Tháp, kết nối với Biển Hồ bao la cuối cùng đổ về cùng châu thổ sông Cửu Long thấp và phẳng của Việt Nam trước khi hòa mình với Biển Đông.

Câu 4: Hình dung sự trù phú của vùng đồng bằng sông Cửu Long được biểu hiện như thế nào?

Sự trù phú của vùng đồng bằng sông Cửu Long được biểu hiện:

– Lớp đất mặt giàu dinh dưỡng với thành phần chính là đất sét và đất thịt.

– Có thêm nguồn nước dồi dào giúp ích cho nông nghiệp và thủy sản phát triển với năng suất sinh học lớn.

Câu 5: Theo dõi vì sao lũ lớn lại là điều được người dân miền sông nước mong đợi?

Trong văn bản, tác giả giải thích có lũ lớn lại là điều được người dân miền sông nước mong đợi vì:

– Năm nào có lũ lớn là năm đó cá nhiều, chim nhiều, sản vật mùa lũ nhiều,…

– Chắc chắn năm sau canh tác sẽ trúng mùa mưa, sản lượng cao, lượng phân bón nông nghiệp sử dụng ít đi vì mang lại sự phù sa màu mỡ, làm vệ sinh đồng ruộng và bổ sung nguồn nước tại chỗ.

Câu 6: Chú ý hiện tượng ngập lụt đã tạo nên những kết nối quan trọng nào?

Đọc hiểu Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ, kết nối quan trọng từ hiện tượng ngập lụt em thấy được là:

– Thứ nhất là kết nối dòng chảy giữa đoạn sông thượng lưu và đoạn sông hạ lưu trong quá trình chuyển nước, cát và phù sa.

– Thứ hai là sự chuyển nối giữa sông và hai bên bờ: mùa mưa lũ, nước theo các sườn dốc, cuốn các chất hữu cơ (thực và động vật) và các khoản vô cơ (đất đá, chất khoáng vi lượng) xuống dòng sông, chảy mạnh xuống hạ lưu, đến vùng thấp hơn và xuống đồng bằng thì nước sông đủ lớn và nhiều, “nước chảy” lên bờ tràn ngập nhiều vùng rộng lớn, mang theo phù sa màu mỡ và tôm cá.

– Thứ ba, là sự kết nối thủy vực từ dòng sông vào cửa sông ra vùng ven biển, thềm lục địa và biển cả tạo nên nguồn dinh dưỡng cho sinh vật vùng cửa sông và cung cấp vật liệu bồi đắp nuôi dưỡng cho hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển.

Câu 7: Suy luận đoạn văn này có sự kết nối như thế nào với nhan đề của văn bản?

Đoạn văn lý giải nhan đề tại sao miền châu thổ lại cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ.

Sau khi đọc

Đây là nội dung cần quan tâm khi soạn bài Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ lớp 8 Kết nối tri thức. Những thông tin hữu ích có thể rút ra từ bài học sẽ thể hiện trọn vẹn qua các câu hỏi Sau khi đọc.

Câu 1: Thông tin chính mà tác giả muốn chuyển tải qua văn bản này là gì?

Thông tin mà tác giả muốn truyền tải qua văn bản là những lợi ích mà lũ đem lại, từ đó làm rõ quan điểm miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ.

Câu 2: Có thể xếp Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ vào kiểu văn bản giải thích hiện tượng tự nhiên được không? Vì sao?

Có thể xếp Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ vào kiểu văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên. Vì:

– Cung cấp thông tin xác thực về một sự vật, sự việc, hiện tượng trong đời sống tự nhiên và xã hội: Lũ đồng bằng sông Cửu Long.

– Đã làm sáng tỏ bản chất, nguyên nhân xuất hiện và những tác động tích cực hoặc tiêu cực có thể đổi với đời sống con người của một hiện tượng tự nhiên: Lũ đồng bằng sông Cửu Long.

Câu 3: Thông tin trong văn bản được trình bày theo trật tự hay quan hệ nào? Nêu nhân xét về hiệu quả của cách trình bày đó.

– Thông tin trong văn bản được trình bày theo trật tự hay quan hệ: Thông tin trong văn bản được trình bày theo trật tự nhân – quả.

– Nêu cách nhận xét về hiệu quả của cách trình bày đó:

Cách trình bày như vậy giúp người đọc hiểu được quá trình hình thành lũ và tầm quan trọng, những lợi ích mà lũ mang lại cho vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Câu 4: Trong văn bản, hiện tượng lũ ở miền châu thổ sông Cửu Long đã được soi chiếu từ những góc nhìn nào? Sự phối hợp các góc nhìn như vậy có ý nghĩa gì?

– Trong văn bản , hiện tượng lũ ở miền châu thổ sông Cửu Long đã được soi chiếu từ những góc nhìn về ưu điểm và nhược điểm.

– Sự phối hợp các góc nhìn như vậy có ý nghĩa: Qua đó, cho thấy lũ lụt mang đến nhiều lợi ích hơn là tác hại, chỉ cần biết cách khai thác thì người dân sẽ nhận được rất nhiều từ lũ, ví dụ như tài nguyên đất, phù sa, thủy sản,…

Câu 5: Vì sao trong văn bản, tác giả hầu như không nói đến tác hại của lũ, dù không quên nhắc đến một số “trận lũ lớn lịch sử”?

Soạn văn bản Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ, em thấy tác giả hầu như không nói đến tác hại của lũ, dù không quên nhắc đến một số “trận lũ lớn lịch sử” vì bài viết đang làm rõ quan điểm Đồng bằng sông Cửu Long không thể “sống” thiếu lũ, từ đó thuyết phục người đọc đồng tình rằng miền châu thổ này cần chuyển đổi từ sống chung với lũ sang chào đón lũ.

Câu 6: Những thông tin được đưa đến trong văn bản có điểm gì mới so với điều mà em đã biết?

Những thông tin được đưa đến trong văn bản cung cấp nhiều điểm mới so với những điều em đã biết. Trước đây, em chỉ biết rằng lũ lụt gây ra nhiều thiệt hại về người và của đối với nhân dân các vùng miền. Nhờ văn bản này mà góc nhìn của em được mở rộng, biết thêm những lợi ích và tài nguyên mà lũ lụt đem đến cho hoạt động sản xuất, đời sống hằng ngày.

Câu 7: Theo em, những nhận định của tác giả về lũ miền châu thổ sông Cửu Long có thể được nói về lũ ở mọi lưu vực sông khác không? Vì sao?

Theo em, những nhận định của tác giả về lũ ở miền châu thổ sông Cửu Long không thể được áp dụng để nói về lũ ở mọi lưu vực sông khác vì:

Lý do vì mỗi vùng đất sẽ đặc điểm địa hình và thổ nhưỡng khác nhau. Vì thế, ảnh hưởng của lũ đến đời sống hàng ngày và hoạt động sản xuất nuôi trồng cũng sẽ có sự khác biệt.

Viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) nêu những thu nhận bổ ích của em qua đọc văn bản Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ.

(1) Qua văn bản Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ đã giúp em có thêm nhiều kiến thức bổ ích liên quan đến hiện tượng lũ lụt và quá trình kiến tạo đồng bằng. (2) Tất cả các đồng bằng hạ lưu sông đều được hình thành và phát triển hình thể thông qua các trận lũ hàng năm. (3) Lũ làm cho miền châu thổ nghèo nàn về vật liệu xây dựng và khoáng sản kim loại nhưng thổ nhưỡng và sinh thái vùng Cửu Long lại cực kỳ giàu có nhờ có lũ về mỗi năm. (4) Hoạt động nông nghiệp ở đây cực kỳ phát triển, năng suất sinh học cao, tạo ra nhiều loại nông sản và của cải nâng cao chất lượng đời sống nhân dân. (5) Đặc biệt theo kinh nghiệm của nhân dân, lũ về sẽ mang theo sản vật và chắc chắn sang năm canh tác sẽ trúng mùa, giảm chi phí nông nghiệp, vi lũ mang lại phù sa màu mỡ cho đồng ruộng và bổ sung nguồn nước tại chỗ. (6) Lũ về cũng tạo nên những kết nối quan trọng cho hệ sinh thái đồng bằng sông Cửu Long bao gồm dòng nước phù sa và dòng sinh vật. (7) Vì thế, mùa lũ hiện nay không còn là mối lo cho người dẫn Đồng bằng sông Cửu Long mà khi đánh giá đúng tiềm năng cũng như tác hại của lũ lụt, chúng ta sẽ có biện pháp “chào đón” phù hợp đối với hiện tượng thiên nhiên này.

Kết luận

Những giải đáp khi soạn bài Miền châu thổ sông Cửu Long cần chuyển đổi từ sống chung sang chào đón lũ giúp học sinh nắm chắc nội dung và học hỏi thêm nhiều kiến thức hữu ích. Văn bản mang tới lượng thông tin lớn về kiến thức văn học và địa lý.

XEM THÊM:

• Soạn Choáng ngợp và đau đớn những cảnh báo từ loạt phim “Hành tinh của chúng ta” trả lời câu hỏi
• Soạn văn 8 bài Diễn từ ứng khẩu của thủ lĩnh da đỏ Xi-át-tơn đầy đủ nội dung
• Đọc hiểu “Dấu chân sinh thái” của mỗi người và thông điệp từ Trái Đất tác giả Dương Xuân Thảo