Tuyển tập các tác phẩm Chế Lan Viên (Thơ, văn xuôi)

Tác phẩm Chế Lan Viên đa dạng chủ đề và thể loại, từ thơ ca, văn xuôi đến phê bình văn học. Mỗi giai đoạn lịch sử, tác giả lại có phong cách sáng tác riêng, phù hợp với hoàn cảnh và nhận thức lúc bấy giờ.

Trọn bộ các tác phẩm Chế Lan Viên

Chế Lan Viên (1920 – 1989) là nhà thơ tiêu biểu trong phong trào Thơ Mới và là một trong các tác giả vĩ đại của văn học Việt Nam thế kỷ 20. Cuộc đời, sự nghiệp của ông gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước.

Những bài thơ của Chế Lan Viên thường thể hiện triết lý sâu sắc về con người, cuộc sống và vũ trụ. Dù sử dụng hình ảnh thơ đơn giản, gần gũi nhưng thơ ông có nhiều lớp nghĩa phong phú, sâu xa.

Dưới đây là trọn bộ những tác phẩm của Chế Lan Viên trong suốt sự nghiệp sáng tác:

Thơ

• Điêu tàn (1937)
• Ánh sáng và phù sa (1960)
• Hoa ngày thường, chim báo bão (1967)
• Tuyển tập thơ Chế Lan Viên (tập I, 1985; tập II, 1990)
• Những bài thơ đánh giặc
• Đối thoại mới
• Ngày vĩ đại
• Hoa trước lăng Người
• Dải đất vùng trời
• Hái theo mùa
• Hoa trên đá
• Ta gửi cho mình (1986)
• Di cảo thơ I, II, III
• Tuyển tập thơ chọn lọc

Truyện & Bút ký

• Vàng sao
• Thăm Trung Quốc (bút ký)
• Những ngày nổi giận (bút ký)
• Bác về quê ta (tạp văn)
• Giờ của đô thành (bút ký)
• Nàng tiên trên mặt đất

Tiểu luận

• Kinh nghiệm tổ chức sáng tác
• Nói chuyện thơ văn
• Vào nghề

Phê bình văn học

• Suy nghĩ và bình luận
• Bay theo đường bay dân tộc đang bay
• Nghĩ cạnh dòng thơ
• Từ gác Khuê Văn đến quán Trung Tân
• Ngoại vi thơ
• Nàng và tôi

Những bài thơ Chế Lan Viên hay nhất

Những bài thơ hay của Chế Lan Viên dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phong cách sáng tác của Chế Lan Viên:

Ta

Sao ở đâu mọc lên trong đáy giếng
Lạnh như hồn u tối vạn yêu ma?
Hồn của ai trú ẩn ở đầu ta?
Ý của ai trào lên trong đáy óc
Để bay đi theo tiếng cười, điệu khóc?

Biết làm sao giữ mãi được Ta đây
Thịt cứ chiều theo thú dục chua cay!
Máu cứ nhảy theo nhịp cuồng kẻ khác!
Mắt theo dõi Tinh hoa bao màu sắc!
Đau đớn thay cho đến cả linh hồn
Cứ bay tìm Chán Nản với U Buồn
Để đỉnh sọ trơ vơ tràn ý thịt!
Mà phải đâu đã đến ngày tiêu diệt!

Ai bảo giùm: Ta có có Ta không?

Lời bình: 

Bài thơ Ta thể hiện sự chiêm nghiệm sâu sắc về bản thân và cuộc đời. Chế Lan Viên khắc họa sự tìm kiếm bản sắc và ý nghĩa tồn tại của chính mình trong thế giới rộng lớn. Bài thơ sử dụng ngôn từ tinh tế và hình ảnh mạnh mẽ để khám phá những khía cạnh nội tâm và cảm xúc của tác giả, thể hiện sự tự vấn và khám phá bản thể.

Xuân

Tôi có chờ đâu, có đợi đâu
Đem chi xuân lại gợi thêm sầu?
– Với tôi, tất cả như vô nghĩa
Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau!

Ai đâu trở lại mùa thu trước
Nhặt lấy cho tôi những lá vàng?
Với của hoa tươi, muôn cánh rã
Về đây, đem chắn nẻo xuân sang!

Ai biết hồn tôi say mộng ảo
Ý thu góp lại cản tình xuân?

Có một người nghèo không biết Tết
Mang lì chiếc áo độ thu tàn!

Có đứa trẻ thơ không biết khóc
Vô tình bỗng nổi tiếng cười ran!

Chao ôi! Mong nhớ! Ôi mong nhớ!
Một cánh chim thu lạc cuối ngàn

Lời bình: 

Xuân của Chế Lan Viên không chỉ là một bài thơ về mùa xuân mà còn là một sự miêu tả về sự tươi mới, sự sống và hy vọng. Bài thơ gợi lên vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân, đồng thời phản ánh những tâm tư và suy nghĩ của tác giả về sự thay đổi và sự khởi đầu mới.

Ngôn từ của Chế Lan Viên rất giàu hình ảnh và cảm xúc, tạo ra một không gian thơ mộng và tràn đầy sức sống.

Con cò

I
Con còn bế trên tay
Con chưa biết con cò
Nhưng trong lời mẹ hát
Có cánh cò đang bay:
“Con cò bay la
Con cò bay lả
Con cò Cổng Phủ
Con cò Đồng Đăng…”
Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn
Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ
“Con cò ăn đêm
Con cò xa tổ
Cò gặp cành mềm
Cò sợ xáo măng…”
Ngủ yên, ngủ yên, cò ơi, chớ sợ
Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng
Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân
Con chưa biết con cò con vạc
Con chưa biết những cành mềm mẹ hát
Sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân

II
Ngủ yên, ngủ yên, ngủ yên
Cho cò trắng đến làm quen
Cò đứng ở quanh nôi
Rồi cò vào trong tổ
Con ngủ yên thì cò cũng ngủ
Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi
Mai khôn lớn, con theo cò đi học
Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân
Lớn lên, lớn lên, lớn lên…
Con làm gì?
Con làm thi sĩ
Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ
Trước hiên nhà
Và trong hơi mát câu văn

III
Dù ở gần con
Dù ở xa con
Lên rừng xuống bể
Cò sẽ tìm con
Cò mãi yêu con
Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con
À ơi!
Một con cò thôi
Con cò mẹ hát
Cũng là cuộc đời
Vỗ cánh qua nôi
Ngủ đi, ngủ đi!
Cho cánh cò, cánh vạc
Cho cả sắc trời
Đến hát
Quanh nôi

Lời bình: 

Con cò sử dụng hình ảnh con cò để tượng trưng cho sự đơn độc và nỗi khổ của con người trong xã hội. Bài thơ mang đậm tính triết lý và cảm xúc, với hình ảnh con cò như một biểu tượng của sự nhọc nhằn và cuộc sống không dễ dàng. Chế Lan Viên khéo léo lồng ghép những suy tư về cuộc đời và số phận con người, tạo ra một bức tranh đầy sâu sắc và cảm động.

Ai? Tôi!

Mậu Thân 2.000 người xuống đồng bằng
Chỉ một đêm, còn sống có 30
Ai chịu trách nhiệm về cái chết 2.000 người đó?
Tôi! Tôi – người viết những câu thơ cổ võ
Ca tụng người không tiếc mạng mình trong mọi cuộc xung phong
Một trong ba mươi người kia ở mặt trận về sau mười năm
Ngồi bán quán bên đường nuôi đàn con nhỏ
Quán treo huân chương đầy, mọi cỡ
Chả huân chương nào nuôi được người lính cũ!
Ai chịu trách nhiệm vậy?
Lại chính là tôi!
Người lính cần một câu thơ giải đáp về đời
Tôi ú ớ
Người ấy nhắc những câu thơ tôi làm người ấy xung phong
Mà tôi xấu hổ
Tôi chưa có câu thơ nào hôm nay
Giúp người ấy nuôi đàn con nhỏ
Giữa buồn tủi chua cay vẫn có thể cười

Lời bình: 

Trong “Ai? Tôi!”, Chế Lan Viên đặt câu hỏi về bản thể và sự hiện hữu của chính mình. Bài thơ khám phá những mâu thuẫn và sự đối lập trong bản thân, cùng với những sự nghi vấn về cái tôi và vai trò của mình trong cuộc đời.

Tác giả sử dụng ngôn từ sắc bén và hình ảnh mạnh mẽ để thể hiện những trăn trở nội tâm, tạo ra một bức tranh chân thực và sâu lắng về sự tìm kiếm bản sắc cá nhân.

Ánh sáng

Cả trời đất đêm nay tràn ánh sáng
Bên Chiêm nương ta say uống nguồn mơ
Miệng đầy trăng khôn cất một lời thơ
Mắt đầy ánh sao sa khôn thể nhắm
Tai đầy tiếng ái ân lời say đắm
Cũng không nghe tiếng động của trần gian
Mũi đầy hương xa lạ xứ Hoa Trăng
Ngăn hơi thở. Trí thơ ngây đầy mộng
Cũng khôn gieo lấy một vài ý tưởng

Có ai không trên tận đảo mây trôi?
Quăng xuống đây dải lụa, hỡi ai ơi!
Để mau đem hồn ta đi cõi khác!

Trời thăm thẳm! Lời vang không tiếng đáp!

Lời bình: 

Ánh sáng là bài thơ thể hiện niềm hy vọng và khát vọng về sự chiếu sáng và sự rõ ràng trong cuộc sống. Chế Lan Viên sử dụng ánh sáng như một biểu tượng của trí tuệ, chân lý và sự giải thoát khỏi bóng tối và sự mơ hồ. Bài thơ phản ánh những ước mơ và khát vọng của tác giả về một cuộc sống tươi sáng và đầy ý nghĩa.

Đừng quên

Nửa nước hòa bình
Nửa nước chiến tranh
Cứ trong hai câu thơ Việt Nam
Một còn đang rách xé
Cứ trong hai dòng sông, dãy núi Việt Nam
Một đang cày lên vì đạn Mỹ
Đừng quên

Chớ nhân danh hoa hồng của những công viên
Nhân danh tình yêu, nhân danh gối cưới
Nhân danh cả hòa bình thế giới
Quên rằng chốn ấy đang còn đêm
Ở đây quyền sinh sát được ban hành tận xã
Một tên trưởng thôn cũng có thể giết người
Cờ Mỹ chỉ lối đi về huyệt mả
Mỗi thân cây đều mọc nhánh treo người

Nửa nước hoà bình
Nửa nước chiến tranh
Một tai lắng nghe chim
Một tai nghe chừng đạn nổ
Phòng ngoài chớ ngủ yên
Phòng trong đang bốc lửa
Đừng quên!

Chúng muốn xé bản đồ ta ra làm hai Tổ quốc
Xé thân thể ta thành máu thịt đôi miền
Xé nhân dân ta thành hai dòng trong đục
Để tâm hồn ta thành khi nhớ khi quên

Nửa nước chiến tranh
Hỡi những con chim câu cánh trắng yên lành
Chớ vỗ cánh bình yên qua đạn lửa
Chớ đem sắc trắng của ngươi mà che màu máu đỏ
Chớ mê hoặc người bằng một sắc trời xanh

Nửa nước hoà bình
Nửa nước chiến tranh
Máu thắm vào lòng đất đã sâu
Sao trang giấy lòng anh suy nghĩ cạn
Mỗi chúng ta đi ở đây
Đều có bóng mình ở miền Nam đang ra trận
Đừng quên!

Lời bình: 

Lời bình: Đừng quên là bài thơ chứa đựng những lời nhắn nhủ và sự nhắc nhở về những ký ức và giá trị quan trọng trong cuộc sống. Bài thơ có thể thể hiện sự lo lắng về việc quên lãng những điều quý giá và cần thiết.

Chế Lan Viên khéo léo sử dụng ngôn từ để nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ gìn và trân trọng những ký ức và giá trị trong cuộc sống.

Đầu rơi

Tội ác còn chuyển rung bao thớ thịt
Tiếng gươm đưa thấu đến não cân ta
Có phải chăng còn trào bao suối huyết?
Có phải chăng còn dội tiếng đầu sa?

Loài người đến làm chi bên bãi chém
Lấy máu đào tô thắm nét môi tươi?
Hay tìm điệu nhạc vang trong lưỡi kiếm
Vụt ngang trên đỉnh sọ hãi hùng rơi?

Trường chinh chiến đang còn, vòng tranh đấu
Vẫn tháng ngày dày xé xác muôn người
Bày ra chi tấn trò đầy xương máu
Trong pháp trường u uất khí tanh hôi?

Hãy trả lại đầu lâu cho thi thể
Và hãy chôn trong cùng đáy mồ sâu
Đừng có để những đêm mờ vắng vẻ
Phải dội vang tiếng khóc quỷ không đầu!

Lời bình: 

Đầu rơi là một bài thơ mang đậm tính triết lý và cảm xúc, sử dụng hình ảnh của đầu rơi để tượng trưng cho sự mất mát và sự chuyển giao của thời gian.

Bài thơ phản ánh những suy tư về cuộc sống, sự chết và sự vĩnh cửu. Chế Lan Viên sử dụng ngôn từ mạnh mẽ và hình ảnh đầy ấn tượng để thể hiện những cảm xúc sâu sắc về sự tồn tại và cái chết.

Cõi ta

Ôi bát ngát mênh mông như Âm giới
Đây Cõi Ta rộng rãi đến vô biên!
Nơi an táng khổ đau trong huyệt tối
Nơi sinh sôi, nảy nở những mầm Điên

Nhưng cũng là nơi ai ôi bé nhỏ
Nơi khó dò, khó biết, khó suy tường
Nơi, cùng nhau, trước khi về đáy mộ
Xác hồn ta đà chia rẽ đôi đường

Ta đứng trước Cõi Ta khôn hiểu thấu
Như không sao hiểu được nghĩa Thời Gian!
Mắt bừng nóng tự nhiên trào vụt máu
Hầu câm khô toang vỡ dưới lời than!

Ôi biết làm sao cho ta thoát khỏi
Ngoài Cõi Ta ngập chìm trong bóng tối?
Cho linh hồn vụt đến xứ Trăng Mây
Cho ta là không phải của ta đây
Mà sáp nhập vào tuổi tên cây cỏ!

Ôi! Mơ Mộng dìm ta trong suối Khổ

Lời bình: 

Cõi ta là bài thơ khám phá những chiều sâu của bản thân và thế giới nội tâm. Chế Lan Viên sử dụng hình ảnh và cảm xúc để thể hiện những trạng thái tâm lý và sự tìm kiếm ý nghĩa của cuộc sống.

Bài thơ thể hiện sự tự vấn và khám phá bản thể, đồng thời phản ánh những suy tư về sự tồn tại và ý nghĩa của cuộc đời.

Mơ trăng

Mây chắp lụa dài vây núi biếc
Sương xây mồ bạc dấu trăng vàng
Thuyền ai dỡn nước sông Ngân ấy
Mà để sao sa xuống cõi trần?

Ai đổi đầu lâu trong nấm mộ
Tiếng khua vang rạn khớp đầu ta?
Có ai rên rỉ ngoài thôn lạnh
Như tiếng xương người rên rỉ khô?

Mơ rồi! Mơ rồi! Ta mơ rồi!
Xạc xào chỉ có lá vàng rơi
Quanh mình bóng tối mênh mang cả
Thấp thoáng đôi hồi lửa đốm soi

Lời bình: 

Mơ trăng thể hiện sự mơ mộng và khát vọng về một thế giới đẹp đẽ và hoàn hảo. Hình ảnh của trăng được sử dụng để tượng trưng cho những ước mơ và sự kỳ vọng về một cuộc sống tốt đẹp. Chế Lan Viên khéo léo kết hợp cảm xúc và hình ảnh để tạo ra một không gian thơ mộng và đầy cảm xúc.

Giật mình

Giật mình một bóng trăng ngang cửa
Mới nhớ rằng em ở nơi xa
Những đêm trăng bay ngang đời như thế
Những đêm vàng ta bỏ phí bay qua

Lời bình: 

Giật mình phản ánh sự tỉnh thức và sự nhận ra những điều quan trọng trong cuộc sống. Chế Lan Viên sử dụng hình ảnh và ngôn từ để diễn tả những khoảnh khắc bất ngờ và sự nhận thức về bản chất của cuộc sống. Bài thơ thể hiện sự chuyển mình và sự thay đổi trong cảm xúc và suy nghĩ của tác giả.

Bánh vẽ

Chưa cần cầm lên nếm, anh đã biết là bánh vẽ
Thế nhưng anh vẫn ngồi vào bàn cùng bè bạn
Cầm lên nhấm nháp.
Chả là nếu anh từ chối
Chúng sẽ bảo anh phá rối
Đêm vui
Bảo anh không còn có khả năng nhai
Và đưa anh từ nay ra khỏi tiệc…
Thế thì đâu còn dịp nhai thứ thiệt?
Rốt cuộc anh lại ngồi vào bàn
Như không có gì xảy ra hết
Và những người khác thấy anh ngồi,
Họ cũng ngồi thôi
Nhai ngồm ngoàm…

Lời bình: 

Bánh vẽ là bài thơ mang tính chất châm biếm và phê phán những điều hư ảo và không thực tế trong cuộc sống. Hình ảnh bánh vẽ tượng trưng cho những ảo tưởng và sự lừa dối, đồng thời phản ánh sự không thực và những điều giả dối trong xã hội. Chế Lan Viên khéo léo sử dụng ngôn từ và hình ảnh để tạo ra một bức tranh chân thực và sắc bén về những vấn đề xã hội.

Bom và trăng

Thức dậy vì tiếng bom
Bỗng gặp đêm trăng sáng
Chói loà trên sông vắng
Chói nửa màn em nằm
Cả đêm trăng sáng rỡ
Chỉ màu trăng là có
Còn chiến tranh là không.

Lời bình: 

Bom và trăng là bài thơ đối lập giữa sự tàn phá của chiến tranh và vẻ đẹp của thiên nhiên. Chế Lan Viên sử dụng hình ảnh của bom và trăng để thể hiện sự xung đột và mâu thuẫn trong cuộc sống, đồng thời phản ánh sự mất mát và hy vọng. Bài thơ có thể tạo ra một bức tranh sống động và cảm động về sự đối lập giữa sự sống và cái chết, giữa thiên nhiên và chiến tranh.

Chiều tin tưởng

Xoan ngưng suối đỏ
Lầu cây bước vàng
Bóng Hè đã ngã
Bên đường Thu sang
Cánh đan mối gió
Thuyền chim rộn ràng
Tường nhà ai đó
Cửa ngơ ngẩn buồn
Trên lòng bé nhỏ
Một trời mây sang
Giọt đồng tan vỡ
Dư thanh ngỡ ngàng
Có ai thương nhớ
Trong miền vương sương
Thấp như hơi thở
(Màn buông nhẹ nhàng)
Bây giờ gục ngã
Những hình mến thương
Xin đưa thánh giá
Về trong hồn buồn
Đêm đà bỡ ngỡ
Rưng rưng sao vàng
Lòng tằm khôn gỡ
Nỗi niềm vấn vương

Lời bình: 

Chiều tin tưởng là bài thơ thể hiện sự lạc quan và niềm tin vào tương lai. Chế Lan Viên sử dụng hình ảnh của chiều tà để tượng trưng cho những hy vọng và sự tin tưởng vào cuộc sống.

Bài thơ tạo ra một không gian thơ mộng và đầy cảm xúc, phản ánh sự kiên định và lòng tin vào những điều tốt đẹp trong tương lai.

Gió đầu mùa

Trận gió đầu mùa nửa đêm đập cửa
Lá bàng già rào rạt rụng ngoài sân
Anh nghe xong không đành nằm lại nữa
Gió về từ nơi sơ tán của em chăng?

Lời bình: 

Gió đầu mùa là bài thơ thể hiện sự chuyển giao của mùa và những cảm xúc liên quan đến sự thay đổi. Hình ảnh của gió đầu mùa được sử dụng để tượng trưng cho sự mới mẻ và sự thay đổi trong cuộc sống.

Chế Lan Viên khéo léo kết hợp cảm xúc và hình ảnh để tạo ra một bức tranh sinh động và đầy cảm xúc về sự chuyển giao của thời gian.

Cái sọ người

Này chiếc sọ người kia, mi hỡi!
Dưới làn xương mỏng mảnh của đầu mi
Mi nhớ gì, tưởng gì trong đêm tối?
Mi trông mong ao ước những điều chi?

Mi nhớ đến cảnh pháp trường ghê rợn
Sọ muôn người lần lượt đuổi nhau rơi?
Hay mi nhớ những đêm mờ rùng rợn
Hồn mi bay trong đốm lửa ma trơi?

Có tìm chăng, những chiều không tiếng gió
Của người mi thi thể rữa tan rồi?
Có tưởng lại mảnh hồn mi đau khổ
Đang lạc loài trong Cõi Chết xa xôi?

Hỡi chiếc sọ, ta vô cùng rồ dại
Muốn riết mi trong sức mạnh tay ta!
Để những giọt máu đào còn đọng lại
Theo hồn ta, tuôn chảy những lời thơ

Ta muốn cắn mi ra từng mảnh nhỏ!
Muốn điên cuồng nuốt cả khối xương khô!
Để nếm lại cả một thời xưa cũ
Cả một dòng năm tháng đã trôi xa!

Lời bình: 

Cái sọ người là bài thơ mang đậm tính chất triết lý và phản ánh những suy tư về sự sống và cái chết. Hình ảnh cái sọ người tượng trưng cho sự tàn lụi và sự chấm dứt của cuộc đời, đồng thời tạo ra một không gian thơ mạnh mẽ và cảm động.

Chế Lan Viên sử dụng ngôn từ và hình ảnh để thể hiện những cảm xúc sâu sắc về sự tồn tại và sự vĩnh cửu.

Khúc ca chiều

Nắng hiền lành như một màu lụa cũ
Che gốc già, màn lá xanh buông rủ
Ngày chiều chiều, từng trút gió không hương
Lên cành cao khôn gợi dậy bụi đường
Ôi im lặng vẫn ôm nàng bất diệt
Chiều muôn thuở ngại ngùng cơn khóc biệt

Hồn bao la mời mọc những tình say
Tình bao la quyến rũ mảnh hồn bay
Ôi, cho hồn đau thương vừa kết cánh
Ôi, cho trời hơi sương tăng giá lạnh
Giữa một chiều đôi chút gió không hương
Tình đôi ta như một chút bụi đường

Lên bầu trời khôn đưa hồn đôi cánh
Cánh yêu đương trĩu nặng hồn mỏng mảnh
Và ngang chiều nghìn vạn hố cô liêu
Vô ảnh chờ hồn ngả lúc qua chiều
Ôi, im lặng của nắng chiều bất diệt
Ngỡ nghìn thuở vẫn chưa quen ly biệt
Để du dương lá khóc tiếng đôi cành
Sóng thời gian trôi chảy bến ngày xanh
Che gốc già, lá mấy màn buông rủ
Màn xuân khoác nắng vàng như lụa cũ
Hồn tôi nghe hờn khóc tự trong hồn
Một đám tang đưa hồn xuống huyệt buồn
Cành cây biếc nắng vàng vừa hết chiếu
Lòng tôi buồn như đám tang không triệu
Và hồn tôi là triệu đám tang nào
Mà phất phơ trong gió lá xôn xao?

Lời bình: 

Khúc ca chiều là bài thơ thể hiện sự yên bình và sự lạc quan trong cuộc sống. Hình ảnh của chiều tà và khúc ca được sử dụng để tạo ra một không gian thơ mộng và đầy cảm xúc.

Bài thơ phản ánh sự thư thái và niềm vui trong cuộc sống, đồng thời thể hiện sự trân trọng những khoảnh khắc đẹp đẽ và ý nghĩa.

Tiếng hát con tàu

Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc
Khi lòng ta đã hoá những con tàu
Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát
Tâm hồn ta là Tây Bắc, chứ còn đâu

Con tàu này lên Tây Bắc, anh đi chăng?
Bạn bè đi xa, anh giữ trời Hà Nội
Anh có nghe gió ngàn đang rú gọi
Ngoài cửa ô? Tàu đói những vành trăng

Đất nước mênh mông, đời anh nhỏ hẹp
Tàu gọi anh đi, sao chửa ra đi?
Chẳng có thơ đâu giữa lòng đóng khép
Tâm hồn anh chờ gặp anh trên kia

Trên Tây Bắc! Ôi mười năm Tây Bắc
Xứ thiêng liêng rừng núi đã anh hùng
Nơi máu rỏ tâm hồn ta thấm đất
Nay rạt rào đã chín trái đầu xuân

Ơi kháng chiến! Mười năm qua như ngọn lửa
Nghìn năm sau, còn đủ sức soi đường
Con đã đi nhưng con cần vượt nữa
Cho con về gặp lại mẹ yêu thương

Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ
Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa
Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa
Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa

Con nhớ anh con, người anh du kích
Chiếc áo nâu anh mặc đêm công đồn
Chiếc áo nâu suốt một đời vá rách
Đêm cuối cùng anh cởi lại cho con

Con nhớ em con, thằng em liên lạc
Rừng thưa em băng, rừng rậm em chờ
Sáng bản Na, chiều em qua bản Bắc
Mười năm tròn! Chưa mất một phong thư

Con nhớ mế! Lửa hồng soi tóc bạc
Năm con đau, mế thức một mùa dài
Con với mế không phải hòn máu cắt
Nhưng trọn đời con nhớ mãi ơn nuôi

Nhớ bản sương giăng, nhớ đèo mây phủ
Nơi nào qua, lòng lại chẳng yêu thương?
Khi ta ở, chi là nơi đất ở
Khi ta đi, đất đã hoá tâm hồn!

Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét
Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng
Như xuân đến chim rừng lông trở biếc
Tình yêu làm đất lạ hoá quê hương

Anh nắm tay em cuối mùa chiến dịch
Vắt xôi nuôi quân em giấu giữa rừng
Đất Tây Bắc tháng ngày không có lịch
Bữa xôi đầu còn toả nhớ mùi hương

Đất nước gọi ta hay lòng ta gọi?
Tình em đang mong, tình mẹ đang chờ
Tàu hãy vỗ giùm ta đôi cánh vội
Mắt ta thèm mái ngói đỏ trăm ga

Mắt ta nhớ mặt người, tai ta nhớ tiếng
Mùa nhân dân giăng lúa chín rì rào
Rẽ người mà đi, vịn tay mà đến
Mặt đất nồng nhựa nóng của cần lao

Nhựa nóng mười năm nhân dân máu đổ
Tây Bắc ơi, người là mẹ của hồn thơ
Mười năm chiến tranh, vàng ta đau trong lửa
Nay trở về, ta lấy lại vàng ta

Lấy cả những cơn mơ! Ai bảo con tàu không mộng tưởng?
Mỗi đêm khuya không uống một vầng trăng
Lòng ta cũng như tàu, ta cũng uống
Mặt hồng em trong suối lớn mùa xuân

Lời bình: 

Tiếng hát con tàu là bài thơ thể hiện sự di chuyển và hành trình trong cuộc sống. Hình ảnh của con tàu và tiếng hát được sử dụng để tượng trưng cho sự khám phá và sự tiến bước.

Bài thơ phản ánh những cảm xúc và suy nghĩ về hành trình cuộc đời, đồng thời tạo ra một không gian thơ đầy cảm xúc và sự chuyển động.

Điệu nhạc điên cuồng

Hầu ran nóng, lửa hồng bừng cháy mắt
Máu hồng tươi lay vỡ cả thành tim
Đâu điệu nhạc điên cuồng ta khao khát
Chẳng vang lên tràn ngập suối träng êm?

Đem mau đây, chiếc sọ dừa ứ huyết
Chiếc xương khô rợn trắng khí tinh anh!
Và rót mau trong hồn ta tê liệt
Những nguồn mơ rồ dại, hỡi yêu tinh!

Ta sẽ nhịp khớp xương lên đỉnh sọ
Ta sẽ ca những giọng của Hồn Điên
Để máu cạn, hồn tàn, tim tan vỡ
Để trôi đi ngày tháng nặng ưu phiền!

Để hưởng lấy một giờ không tục lụy
Để uống vào một phút chết say sưa!
– Nhạc trần gian khôn vui hồn quạnh quẽ
Rượu trần gian gây nhớ vết thương xưa

Lời bình: 

Điệu nhạc điên cuồng là bài thơ mang đậm tính chất mạnh mẽ và cảm xúc. Hình ảnh của điệu nhạc điên cuồng được sử dụng để phản ánh sự bùng nổ và sự mãnh liệt trong cuộc sống.

Tác giả khéo léo sử dụng ngôn từ và hình ảnh để tạo ra một bức tranh sống động và đầy cảm xúc về sự náo nhiệt và sự mãnh liệt.

Nguyên thơ của tôi

Nghìn năm trước đền đài bùng lửa cháy
Họa binh đao lay chuyển nước non Chàm
Nghìn năm trước tiếng reo hò vang dậy
Chốn bình sa máu đỏ chảy mênh mang

Dòng máu ấy trôi qua bao thế kỷ
Dưới màn quên ảm đạm, dưới sương mờ
Một chiều kia, một chiều kia vắng vẻ
Máu đào tuôn tràn ngập cả lòng ta

Một chiều kia máu đào dâng lênh láng
Theo bút cùn huyết thắm nhẹ nhàng tuôn
Đấy những cảnh u huyền hay xán lạn
Mà chiều kia người thấy ở ĐIÊU TÀN

Lời bình: 

Nguyên thơ của tôi là bài thơ thể hiện sự trở về với nguồn cội và sự tìm kiếm bản sắc cá nhân. Bài thơ phản ánh sự trân trọng và gìn giữ những giá trị và truyền thống của bản thân, đồng thời thể hiện sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại.

Nhà thơ sử dụng ngôn từ và hình ảnh để tạo ra một bức tranh chân thực và sâu lắng về bản sắc và giá trị cá nhân.

Cái vui bây giờ

Nắng đem chia mùa mới xuống trăm nhà
Đã tắt tiếng than cuộc đời gió thổi
Mẹ ru con bằng bài ca bộ đội
Đời quá vui nên áo vải cũng cài hoa

Lời bình: 

Đây là bài thơ mang tính chất châm biếm và phê phán những niềm vui giả tạo và sự hư ảo trong cuộc sống. Hình ảnh và ngôn từ được sử dụng để thể hiện sự lừa dối và những điều không thực tế.

Bài thơ tạo ra một không gian thơ mạnh mẽ và sắc bén về những vấn đề xã hội và tâm lý.

Những sợi tơ lòng

Tôi không muốn đất trời xoay chuyển nữa
Với tháng ngày biền biệt đuổi nhau trôi
Xuân đừng về! Hè đừng gieo ánh lửa!
Thu thôi sang! Đông thôi lại não lòng tôi!

Quả đất chuyển giây lòng tôi rung động
Nỗi sầu tư nhuần thấm cõi Hư Vô!
Tháng ngày qua, gạch Chàm đua nhau rụng
Tháp Chàm đua nhau đổ dưới trăng mờ!

Lửa hè đến! Nỗi căm hờn vang dậy!
Gió thu sang thấu lạnh cả hồn thơ!
Chiều đông tàn, như mai xuân lộng lẫy
Chỉ nói thêm sầu khổ với ưu tư!

Tạo hoá hỡi! Hãy trả tôi về Chiêm quốc!
Hãy đem tôi xa lánh cõi trần gian!
Muôn cảnh đời chỉ làm tôi chướng mắt!
Muôn vui tươi nhắc mãi vẻ điêu tàn!

Hãy cho tôi một tinh cầu giá lạnh
Một vì sao trơ trọi cuối trời xa!
Để nơi ấy tháng ngày tôi lẩn tránh
Những ưu phiền, đau khổ với buồn lo!

Lời bình: 

Những sợi tơ lòng thể hiện sự kết nối và sự liên kết trong cuộc sống. Hình ảnh của những sợi tơ lòng được sử dụng để tượng trưng cho những mối quan hệ và cảm xúc. Tác giả đã khéo léo sử dụng ngôn từ và hình ảnh để tạo ra một bức tranh sâu lắng và đầy cảm xúc về tình cảm và sự kết nối.

Ngoảnh lại mùa đông

Ngoảnh lại mùa đông thương bạn cũ
Bao người chưa thoát khỏi mùa đông
Em đến về sau xuân dẫu chậm
Đón em còn vạn đóa hoa hồng

Kẻ thù của anh đi rồi
Gió lạnh ngày đông đi khuất
Hôm nay giã từ bệnh tật
Em đưa anh trở ra ngoài

Chiêm hay mùa đó, em ơi!
Ngày tháng dần quên với lịch!
Cuộc sống ngỡ vùi lấp đất
Giờ về cuộc sống nhân đôi
Hạnh phúc anh nhìn loá mắt
Đêm mau, những muốn ngày dài
Anh làm con chim đẹp nhất
Chiều hôm cho đến sao mai
Hát lên những dòng suối mát
Trái tim chia sẻ cho người
Bay đến rừng cây non lộc
Ăn hạt lúa lành dưới đất
Tháng ngày không vãi không rơi…

Nhìn mắt tạnh màu nước mắt
Nhìn tay gân xanh bay mất
Nhìn chân bắp thịt căng rồi
Nhìn mặt đỏ hồng da mặt
Soi gương hồng cả gương soi
Đứng, đã với cành cao ngất
Đi, mơ bước những bước dài
Ơi những dặm đường công tác
Ba lô trìu ấp đôi vai
Sáng đến công trường xa lạ
Khuya theo máy ngủ sao trời
Hay đến bản nào sương phủ
Lửa sàn, củ sắn chia đôi
Đâu chẳng đất lành Tổ quốc
Chẳng tình Đảng dạy dân nuôi

Bờ ao xanh tròn bóng nhãn
Nắng hè giục trắng hoa roi
Cây phượng thay màu cây gạo
Chói chang tà áo son ngời
Tơ hồng nhà ai giục chín
Như sợi tháng ngày hong kén
Sợi vàng dệt lụa lòng tôi
Đã ngọt hồng bì như rượu
Đã tròn trái vải đôi môi
Chim chíp là con chim sẻ
Cúc cù cu gáy từng đôi
Chim chớ làm ta nóng ruột
Cái con tu hú liên hồi
Ta ôm cuộc đời sao xuể
Thôi đừng gọi nữa chim ơi!

Lời bình: 

Ngoảnh lại mùa đông thể hiện sự chiêm nghiệm và hồi tưởng về quá khứ. Hình ảnh của mùa đông được sử dụng để phản ánh những ký ức và cảm xúc của tác giả. Bài thơ tạo ra một không gian thơ đầy cảm xúc và suy tư về thời gian và sự thay đổi trong cuộc sống.

Người đi tìm hình của nước

Đất nước đẹp vô cùng. Nhưng Bác phải ra đi
Cho tôi làm sóng dưới con tàu đưa tiễn Bác
Khi bờ bãi dần lui làng xóm khuất
Bốn phía nhìn không một bóng hàng tre

Đêm xa nước đầu tiên, ai nỡ ngủ
Sóng vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương
Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở
Xa nước rồi, càng hiểu nước đau thương

Lũ chúng ta ngủ trong giường chiếu hẹp
Giấc mơ con đè nát cuộc đời con
Hạnh phúc đựng trong một tà áo đẹp
Một mái nhà yên rủ bóng xuống tâm hồn

Trăm cơn mơ không chống nổi một đêm dày
Ta lại mặc cho mưa tuôn và gió thổi
Lòng ta thành con rối
Cho cuộc đời giật dây

Quanh hồ Gươm không ai bàn chuyện vua Lê
Lòng ta đã thành rêu phong chuyện cũ
Hiểu sao hết những tấm lòng lãnh tụ
Tìm đường đi cho dân tộc theo đi

Hiểu sao hết “Người đi tìm hình của Nước”
Không phải hình một bài thơ đá tạc nên người
Một góc quê hương nửa đời quen thuộc
Hay một đấng vô hình sương khói xa xôi

Mà hình đất nước hoặc còn hoặc mất
Sắc vàng nghìn xưa, sắc đỏ tương lai
Thế đi đứng của toàn dân tộc
Một cách vin hoa cho hai mươi lăm triệu con người

Có nhớ chăng hỡi gió rét thành Ba Lê
Một viên gạch hồng, Bác chống lại cả một mùa băng giá
Và sương mù thành Luân Đôn, ngươi có nhớ
Giọt mồ hôi Người nhỏ giữa đêm khuya?

Đời bồi tàu lênh đênh theo sóng bể
Người đi hỏi khắp bóng cờ châu Mỹ, châu Phi
Những đất tự do, những trời nô lệ
Những con đường cách mạng đang tìm đi

Đêm mơ nước, ngày thấy hình của nước
Cây cỏ trong chiêm bao xanh sắc biếc quê nhà
Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng vì Tổ quốc
Chẳng yên lòng khi ngắm một nhành hoa

Ngày mai dân ta sẽ sống sao đây?
Sông Hồng chảy về đâu? Và lịch sử?
Bao giờ dải Trường Sơn bừng giấc ngủ
Cánh tay thần Phù Đổng sẽ vươn mây?

Rồi cờ sẽ ra sao? Tiếng hát sẽ ra sao?
Nụ cười sẽ ra sao?
Ơi, độc lập!
Xanh biết mấy là trời xanh Tổ quốc
Khi tự do về chói ở trên đầu

Kìa mặt trời Nga bừng chói ở phương Đông
Cây cay đắng đã ra mùa quả ngọt
Người cay đắng đã chia phần hạnh phúc
Sao vàng bay theo liềm búa công nông

Luận cương đến Bác Hồ. Và Người đã khóc
Lệ Bác Hồ rơi trên chữ Lênin
Bốn bức tường im nghe Bác lật từng trang sách gấp
Tưởng bên ngoài, đất nước đợi mong tin

Bác reo lên một mình như nói cùng dân tộc
“Cơm áo là đây! Hạnh phúc đây rồi!”
Hình của Đảng lồng trong hình của Nước
Phút khóc đầu tiên là phút Bác Hồ cười

Bác thấy:
dân ta bưng bát cơm mồ hôi nước mắt
Ruộng theo trâu về lại với người cày
Mỏ thiếc, hầm than, rừng vàng, bể bạc
Không còn người bỏ xác bên đường ray

Giặc nước đuổi xong rồi. Trời xanh thành tiếng hát
Điện theo trăng vào phòng ngủ công nhân
Những kẻ quê mùa đã thành trí thức
Tăm tối cần lao nay hoá những anh hùng

Nước Việt Nam nghìn năm Đinh Lý Trần Lê
Thành nước Việt nhân dân trong mát suối
Mái rạ nghìn năm hồng thay sắc ngói
Những đời thường cũng có bóng hoa che

Ôi! Đường đến với Lênin là đường về Tổ quốc…
Tuyết Mat-xcơ-va sáng ấy lạnh trăm lần
Trong tuyết trắng như đọng nhiều nước mắt
Lênin mất rồi. Nhưng Bác chẳng dừng chân

Luận cương của Lênin theo Người về quê Việt
Biên giới còn xa. Nhưng Bác thấy đã đến rồi
Kìa, bóng Bác đang hôn lên hòn đất
Lắng nghe trong màu hồng, hình đất nước phôi thai

Lời bình: 

Người đi tìm hình của nước”là bài thơ thể hiện sự tìm kiếm và khám phá bản chất của sự sống và cuộc đời. Hình ảnh của nước được sử dụng để tượng trưng cho sự linh hoạt và sự thay đổi.

Chế Lan Viên sử dụng ngôn từ và hình ảnh để tạo ra một bức tranh sâu sắc và đầy cảm xúc về sự tìm kiếm và khám phá.

Hành trình đi tìm ánh sáng

Việc đi tìm ánh sáng không bao giờ là dễ dàng
Trong bóng tối, bước chân trầm lạc nhưng không chùn bước
Cảm giác cô đơn giữa đêm tối như một tấm gương
Ánh đèn mỏng manh vẫn chiếu sáng hướng đi

Không chỉ là hành trình về một địa điểm cụ thể
Mà còn là cuộc phiêu lưu trong tâm hồn
Đôi khi, ta phải đối diện với những bóng tối lớn lao
Nhưng đó cũng là cơ hội để khám phá ánh sáng

Bước chân đều đặn, tâm hồn bất khuất
Người đi tìm ánh sáng là những người hy sinh
Có thể họ sẽ bị mất mát, nhưng họ không sợ hãi
Vì họ biết rằng, ở cuối con đường, ánh sáng đang chờ đợi

Chúng ta hãy nâng cao tinh thần phiêu lưu
Khám phá những kỳ quan tâm linh trong cuộc sống
Người đi tìm ánh sáng là người không ngừng cố gắng
Mang lại niềm hy vọng cho bản thân và cho thế giới

Hành trình tìm ánh sáng là cuộc sống của chúng ta
Không ngần ngại, không chùn bước trước khó khăn
Vì mỗi bước đi là một bước tiến gần ánh sáng
Người đi tìm ánh sáng chính là người xây dựng tương lai.

Lời bình: 

Hành trình đi tìm ánh sáng là bài thơ thể hiện sự khát khao và nỗ lực tìm kiếm sự sáng suốt và chân lý trong cuộc sống. Hình ảnh của ánh sáng được sử dụng để tượng trưng cho trí tuệ và sự giải thoát khỏi sự mơ hồ.

Bài thơ phản ánh những ước mơ và khát vọng của tác giả về một cuộc sống tươi sáng và đầy ý nghĩa.

Tổ quốc bao giờ đẹp đến thế nằng chăng?

Hỡi sông Hồng tiếng hát bốn nghìn năm
Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?
– Chưa đâu! Và ngay cả trong những ngày đẹp nhất
Khi Nguyễn Trãi làm thơ và đánh giặc
Nguyễn Du viết Kiều, đất nước hoá thành văn
Khi Nguyễn Huệ cưỡi voi vào cửa Bắc
Hưng Đạo diệt quân Nguyên trên sóng Bạch Đằng…

Những ngày tôi sống đây là ngày đẹp hơn tất cả
Dù mai sau đời muôn vạn lần hơn!
Trái cây rơi vào áo người ngắm quả
Đường nhân loại đi qua bóng lá xanh rờn
Mặt trời đến mỗi ngày như khách lạ
Gặp mỗi mặt người đều muốn ghé môi hôn…

Cha ông xưa từng đấm nát tay trước cửa cuộc đời
Cửa vẫn đóng và Đời im ỉm khoá
“Những pho tượng chùa Tây Phương” không biết cách trả lời
Cả dân tộc đói nghèo trong rơm rạ…
Văn chiêu hồn từng thấm giọt mưa rơi!

Có phải cha ông đến sớm chăng và cháu con thì lại muộn
Dẫu có bay giữa trăng sao cũng tiếc không được sống phút bây giờ
Buổi đất nước của Hùng Vương có Đảng
Mỗi người dân đều được thấy Bác Hồ
Thịt xương ta giặc phơi ngoài bãi bắn
Lại tái sinh từ Pắc Bó, Ba Tơ…

Không ai có thể ngủ yên trong đời chật
Buổi thuỷ triều vẫy gọi những vầng trăng
Mỗi gié lúa đều muốn thêm nhiều hạt
Gỗ trăm cây đều muốn hoá nên trầm
Mỗi chú bé đều nằm mơ ngựa sắt
Mỗi con sông đều muốn hoá Bạch Đằng…

Ôi! Trường Sơn vĩ đại của ta ơi!
Ta tựa vào Ngươi, kéo pháo lên đồi
Ta tựa vào Đảng ta, lên tiếng hát
Dưới chân ta, đến đầu hàng Đờ Cát
Rồng năm móng vua quan thành bụi đất
Mỗi trang thơ đều dội tiếng ta cười!
Đều lộng hương thơm những cánh đồng hợp tác
Chim cu gần, chim cu gáy xa xa…
Ruộng đoàn tụ nên người thôi chia cắt
Đêm no ấm, giọng chèo khuya khoan nhặt
Lúa thêm mùa khi lúa chín về ta

Rồi với đôi tay trắng từ Đinh, Lý, Trần, Lê… Đảng làm nên công nghiệp
Điện trời ta là sóng nước sông Hồng
An Dương Vương hãy dậy cùng ta xây sắt thép
Loa thành này có đẹp mắt Người chăng?

Ong bay nhà khu tỉnh uỷ Hưng Yên
Mật đồng bằng mùa nhãn ngọt môi em
Cây xanh ngắt đất bạc màu Vĩnh Phúc…
Ôi! cái thuở lòng ta yêu Tổ quốc
Hạnh phúc nào không hạnh phúc đầu tiên?

Ôi, cái buổi sinh thành và tái tạo
Khi thiếu súng và khi thì thiếu gạo
Nhưng phù sa này đẻ ra những Cà Mau thịnh vượng mai sau
Dẫu là Chúa cũng sinh từ ruột máu
Ta đẻ ra Đời, sao khỏi những cơn đau

Hãy biết ơn vị muối của đời cho thơ chất mặn!
Ôi! thương thay những thế kỷ vắng anh hùng
Những đất nước thiếu người cầm thanh gươm nghìn cân ra trận…
Nhà thơ sinh đồng thời với mưa phùn và những buổi hoàng hôn
Cả xứ sở trắng một màu mây trắng!
Ai biết mây trên trời buồn hơn hay thơ mặt đất buồn hơn?
Chọn thời mà sống chăng? Anh sẽ chọn năm nào đấy nhỉ?
Cho tôi sinh ra buổi Đảng dựng xây đời
Mắt được thấy dòng sông ra gặp bể
Ta với mẻ thép gang đầu là đứa trẻ sinh đôi
Nguyễn Văn Trỗi ra đi còn dạy chúng ta cười…
Cho tôi sinh giữa những ngày diệt Mỹ
Vóc nhà thơ đứng ngang tầm chiến luỹ
Bên những dũng sĩ đuổi xe tăng ngoài đồng và hạ trực thăng rơi

Lời bình: 

Tổ quốc bao giờ đẹp đến thế này chăng? là bài thơ thể hiện lòng yêu nước và sự tự hào về quê hương. Chế Lan Viên sử dụng hình ảnh và cảm xúc để phản ánh sự trân trọng và tình yêu đối với đất nước.

Bài thơ tạo ra một không gian thơ mạnh mẽ và cảm động về vẻ đẹp và giá trị của tổ quốc, đồng thời thể hiện lòng yêu nước và sự tự hào về quê hương.

Một số tác phẩm tiêu biểu của Chế Lan Viên

Bên cạnh các bài thơ của Chế Lan Viên trên, tác giả còn có nhiều tác phẩm tiêu biểu ở thể loại văn xuôi và phê bình văn học.

Bác về quê ta

Bác về quê ta ghi lại chuyến thăm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về quê hương của tác giả. Tác phẩm này không chỉ phản ánh chuyến thăm mà còn mang lại cái nhìn sâu sắc về mối quan hệ giữa Hồ Chí Minh và nhân dân, cũng như sự ảnh hưởng của Người đối với quê hương và đất nước.

Nội dung chính của tác phẩm bao gồm:

• Mô tả chuyến thăm của Hồ Chí Minh: Tác phẩm miêu tả chi tiết chuyến thăm của Hồ Chí Minh đến quê hương của Chế Lan Viên, bao gồm các hoạt động, cuộc gặp gỡ và các cuộc trò chuyện của Người với nhân dân địa phương.
• Tưởng nhớ và tôn vinh: Chế Lan Viên thể hiện lòng kính trọng và sự ngưỡng mộ đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhấn mạnh tầm quan trọng của Người đối với sự nghiệp cách mạng và sự phát triển của đất nước.
• Phản ánh về tình cảm của người dân: Tác phẩm cũng phản ánh sự vui mừng và tự hào của người dân khi Hồ Chí Minh trở về quê hương, cho thấy tình cảm sâu sắc và lòng yêu mến của nhân dân đối với Người.

Giờ của đô thành

Giờ của đô thành là tác phẩm văn xuôi của Chế Lan Viên, phản ánh về cuộc sống đô thị, đặc biệt là trong các thành phố lớn như Hà Nội và Sài Gòn.

Nội dung chính của tác phẩm bao gồm:

• Khám phá cuộc sống đô thị: Tác phẩm mô tả các khía cạnh của cuộc sống thành phố, từ cảnh quan đô thị, nhịp sống hối hả, đến những vấn đề xã hội mà người dân thành phố phải đối mặt.
• Phân tích các vấn đề xã hội: Chế Lan Viên đưa ra những nhận xét về các vấn đề xã hội trong đô thị, bao gồm sự phân hóa giàu nghèo, những khó khăn trong đời sống đô thị, và những thay đổi trong lối sống của người dân.
• Những suy tư cá nhân: Tác phẩm cũng chứa đựng những suy tư cá nhân của tác giả về sự phát triển của đô thị và ảnh hưởng của nó đối với đời sống con người, thể hiện sự nhạy cảm và tinh tế của ông trong việc quan sát và phản ánh về xã hội.

Thăm Trung Quốc

Thăm Trung Quốc là một tập hợp các bài viết mà Chế Lan Viên viết trong chuyến đi của ông tới Trung Quốc. Trong tác phẩm này, ông mô tả những trải nghiệm của mình khi thăm các địa danh, con người và văn hóa của Trung Quốc.

Những bài viết này không chỉ mang tính chất mô tả mà còn thể hiện sự quan sát tinh tế và những suy nghĩ sâu sắc của tác giả về các vấn đề văn hóa, xã hội và chính trị của Trung Quốc.

Qua từng trang viết, độc giả có thể cảm nhận được cái nhìn của Chế Lan Viên về một quốc gia lớn và có ảnh hưởng sâu rộng trong khu vực.

Vàng sao

Vàng sao thường được biết đến như một tuyển tập các bài viết hoặc câu chuyện phản ánh những suy tư của tác giả về cuộc sống và con người.

Nội dung chính của tác phẩm bao gồm:

• Khám phá nội tâm và tâm lý con người: Tác phẩm thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến các vấn đề tâm lý của con người, phản ánh những đau khổ, ước mơ và khao khát trong cuộc sống.
• Phân tích xã hội và lịch sử: Chế Lan Viên sử dụng câu chuyện và tình huống để phản ánh về xã hội và lịch sử, làm nổi bật những mâu thuẫn và vấn đề của thời đại.
• Sự giao thoa giữa văn hóa và triết lý: Tác phẩm thể hiện sự giao thoa giữa văn hóa dân tộc và triết lý nhân sinh, với những suy tư về sự tồn tại, giá trị và ý nghĩa cuộc sống.

Lời kết

Tác phẩm Chế Lan Viên không chỉ đa dạng mà còn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc bởi phong cách riêng biệt. Thơ ông tập trung khai thác chủ đề vũ trụ, trữ tình với nhiều hình ảnh và triết lý sâu sắc. Với những đóng góp to lớn của mình, Chế Lan Viên xứng đáng là một trong những tác giả tiêu biểu nhất trong phong trào Thơ Mới.