25+ Bài thơ Lưu Trọng Lư làm siêu lòng người đọc

Thơ Lưu Trọng Lư chủ yếu lấy cảm hứng từ thiên nhiên, tình yêu và cuộc sống. Bằng tài năng của mình, ông thể hiện sự nhạy cảm và tâm hồn phong phú qua từng câu chữ. Ngoài tuyệt tác Nắng Sớm, Lưu Trọng Lư còn để lại rất nhiều tác phẩm xuất sắc mà bạn không thể bỏ qua.

Tổng hợp thơ Lưu Trọng Lư hay nhất

Những bài thơ của Lưu Trọng Lư thường sử dụng hình ảnh người phụ nữ, người mẹ, người vợ tần tảo chờ mong chồng nơi phương xa. Cùng The POET magazine điểm qua một tố tác phẩm nổi bật nhất:

Tiếng thu

Em không nghe mùa thu
dưới trăng mờ thổn thức?
Em không nghe rạo rực
hình ảnh kẻ chinh phu
trong lòng người cô phụ?
Em không nghe rừng thu.
lá thu kêu xào xạc,
con nai vàng ngơ ngác
đạp trên lá vàng khô?

Lời bình: 

Bài thơ Tiếng thu mở ra không gian mùa thu với những âm vang trầm lắng, phản ánh tâm trạng hoài niệm của tác giả. Qua những hình ảnh thơ mộng, ông gửi gắm nỗi buồn man mác cùng sự lắng đọng của thời gian, gợi nhớ về những kỷ niệm đẹp và cảm xúc chân thành trong cuộc sống.

Nắng mới

Mỗi lần nắng mới hắt bên song,
Xao xác, gà trưa gáy não nùng,
Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,
Chập chờn sống lại những ngày không.

Tôi nhớ mẹ tôi, thuở thiếu thời
Lúc người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.

Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ
Hãy còn mường tượng lúc vào ra:
Nét cười đen nhánh sau tay áo
Trong ánh trưa hè trước giậu thưa.

Lời bình: 

Trong Nắng mới – một tác phẩm của Lưu Trọng Lư, ông khắc họa vẻ đẹp rực rỡ của ánh nắng đầu ngày, biểu trưng cho hy vọng và sức sống mới. Bài thơ mang âm hưởng tươi vui, với những hình ảnh thiên nhiên sống động, thể hiện niềm vui và sự lạc quan trước những khởi đầu mới.

Một mùa đông

I

Đôi mắt em lặng buồn
Nhìn thôi mà chẳng nói,
Tình đôi ta vời vợi
Có nói cũng không cùng.

Yêu hết một mùa đông
Không một lần đã nói,
Nhìn nhau buồn vời vợi
Có nói cũng không cùng.

Trời hết một mùa đông
Gió bên thềm thổi mãi,
Qua rồi mùa ân ái:
Đàn sếu đã sang sông.

Em ngồi trong song cửa
Anh đứng dựa tường hoa,
Nhìn nhau mà lệ ứa,
Một ngày một cách xa.

Đây là dải Ngân Hà,
Anh là chim Ô Thước
Sẽ bắc cầu nguyện ước
Một đêm một lần qua.

Để mặc anh đau khổ,
Ái ân giờ tận số,
Khép chặt đôi cánh song!
Khép cả một tấm lòng!

II

Tặng D.C.

Em là gái trong khung cửa,
Anh là mây bốn phương trời;
Anh theo cánh gió chơi vơi,
Em vẫn nằm trong nhung lụa.

Em chỉ là người em gái thôi,
Người em sầu mộng của muôn đời,
Tình em như tuyết giăng đầu núi,
Vằng vặc muôn thu nét tuyệt vời.

Ai bảo em là giai nhân
Cho đời anh đau khổ?
Ai bảo em ngồi bên cửa sổ
Cho vướng víu nợ thi nhân?

Ai bảo em là giai nhân
Cho lệ tràn đêm xuân?
Cho tình tràn trước ngõ?
Cho mộng tràn gối chăn?

III

Ngày một ngày hai cách biệt nhau
Chẳng được cùng em kê gối sầu,
Khóc chuyện thế gian cười ngặt nghẽo,
Cùng cười những chuyện thế gian đau.

Ngày hôm tiễn biệt buồn say đắm
Em vẫn đùa nô uống rượu say.
Em có biết đâu đời vắng lạnh,
Lạnh buồn như ngọn gió heo may.

Môi em đượm sặc mùi nho tươi,
Đôi má em hồng chúm nụ cười,
Đôi mắt em say màu sáng lạn,
Trán em để lỏng làn tóc rơi.

Tuy môi em uống, lòng anh say,
Lời em càng nói càng chua cay
Anh muốn van em đừng nói nữa,
Lệ buồn sẽ nhỏ trong đêm nay.

IV

Hãy xếp lại muôn vàn ân ái
Đừng trách nhau, đừng ái ngại nhau,
Thuyền yêu không ghé bến sầu
Như đêm thiếu phụ bên lầu không trăng.

Hãy như chiếc sao băng băng mãi
Để lòng buồn, buồn mãi không thôi.

Lời bình: 

Bài thơ Một mùa đông thể hiện những cảm xúc sâu lắng của tác giả về mùa đông lạnh giá. Những hình ảnh về tuyết trắng, gió lạnh, cùng với nỗi cô đơn trong không gian rộng lớn, tạo nên một bức tranh mùa đông vừa đẹp vừa buồn, gợi nhớ về những kỷ niệm xa xăm.

Thơ sầu rụng

Tặng Hoài Thanh, người bạn đầu tiên đã đưa lại cho ta cái hương vị say nồng của cuộc đời và của văn chương.

Vừng trăng từ độ lên ngôi,
Năm năm bến cũ em ngồi quay tơ.
Để tóc vướng vần thơ sầu rụng,
Mái tóc buồn thơ cũng buồn theo.
Năm năm tiếng lụa se đều…
Những ngày lạnh rớt, gió vèo trong cây.

Nhẹ bàn tay, nhẹ bàn tay,
Mùi hương hàng xóm bay đầy mái đông.
Nghiêng nghiêng mái tóc hương nồng,
Thời gian lặng rót một dòng buồn tênh.

Lời bình: 

Thơ sầu rụng là một tác phẩm đậm chất trữ tình, nơi tác giả trải lòng về những nỗi đau và sự tiếc nuối trong cuộc sống. Qua từng câu chữ, Lưu Trọng Lư thể hiện cảm xúc chân thành, bộc lộ tâm tư và những suy tư về tình yêu và số phận.

Đôi mắt

Có hoa nào qua mùa không héo?
Có tiếng nào giàu đẹp hơn không?
Mắt em là một dòng sông
Thuyền anh bơi lội giữa dòng mắt em.

Đàn “nguyệt dạ” hương đêm bay lạc
Gì buồn hơn tiếng vạc lưng chừng?
Phép gì khỏi nhớ đừng trông
Mắt em bỏ túi, vắng lòng đem soi.

Lời bình: 

Bài thơ Đôi mắt không chỉ nói về vẻ đẹp bên ngoài mà còn khám phá chiều sâu của tâm hồn. Qua đôi mắt, tác giả khắc họa những cảm xúc, suy tư và những câu chuyện đời thường, tạo nên sự kết nối giữa người và người trong tình yêu và cuộc sống.

Một chút tình

Chửa biết tên nàng biết tuổi nàng
Mà sầu trong dạ đã mang mang.
Tình yêu như bóng trăng hiu quạnh,
Lạnh lẽo đêm trường dãi gió sương.

Ta chỉ xin em một chút tình
Cho lòng thắm lại với ngày xanh.
Sao em quên cả khi chào đón
Tình ái, chiều xuân đến trước mành?

Rộn rã cười vang một góc lầu,
Ngây thơ em đã biết gì đâu?
Đêm khuya trăng động trong cây lá,
Vò võ ta se mấy đoạn sầu,

Lác đác ngày xuân rụng trước thềm,
Lạnh lùng ta dõi bước chân em,
Âm thầm ấp mối xa xa vọng
Đường thế đâu tìm bóng áo xiêm?

Đợi đến luân hồi sẽ gặp nhau,
Cùng em nhắc lại chuyện xưa sau.
Chờ anh dưới gốc sim già nhé!
Em hái đưa anh đoá mộng đầu.

Lời bình: 

Trong Một chút tình, Lưu Trọng Lư gửi gắm những cảm xúc nhẹ nhàng, êm đềm về tình yêu. Bài thơ như một bức tranh nhỏ, thể hiện sự đơn giản nhưng sâu sắc của tình cảm, khiến người đọc cảm nhận được sự ngọt ngào trong từng khoảnh khắc.

Tình điên

Tặng các bạn cũ và những ngày qua

Mười bảy xuân em chửa biết sầu
Mối tình đưa lại tự đâu đâu…
Em xinh em đẹp, lòng anh trẻ,
Dan díu cùng nhau giấc mộng đầu.

Tình trong như nước biển trong xanh
Huyền ảo như trăng lọt kẽ mành;
Phơi phới như hoa đùa nắng sớm,
Rạt rào như sóng vỗ đêm thanh…

Hôm ấy trăng thu rụng dưới cầu,
Em cười, em nói suốt trăng thâu;
Yêu nhau những tưởng yêu nhau mãi,
Tình đến muôn năm chửa bạc đầu…

Ngày tháng trôi xuôi với ái ân…
Bên cầu lá rụng đã bao lần!
…
…

Tình ái hay đâu mộng cuối trời
Nhầm nhau giây lát hận muôn đời
Kẻ ra non nước, người thành thị,
Đôi ngả tình đi, người mỗi nơi.

Hôm nay ngồi ngóng ở bên song,
Ta được tin ai mới lấy chồng;
Cười chửa dứt câu, tình đã vội…
Nàng điên trên “gối mộng” người thương.

Ta mơ trong đời hay trong mộng?
Vùng cúc bên ngoài, đọng dưới sương
Ta dí đôi tay vào miếng kính,
Giật mình quên hết nỗi đau thương…

Ta hát dăm câu vô nghĩa lý;
Lá vàng bay lả vào buồng ta.
Ta viết dăm câu vô nghĩa lý;
Người điên xem đến hiểu lòng ta.

Lời bình: 

Tình điên là một trong các bài thơ của Lưu Trọng Lư ấn tượng nhất. Tác phẩm này mang sắc thái mãnh liệt của tình yêu cuồng say, nơi tác giả bộc lộ những cảm xúc mãnh liệt và chân thành. Bài thơ thể hiện sự xao xuyến, đam mê, nhưng cũng đầy đau khổ, là một phần không thể thiếu trong hành trình tìm kiếm tình yêu.

Giang hồ

Mời anh cạn hết chén này,
Trăng vàng ở cuối non tây ngậm buồn.
Tiếng gà đã rộn trong thôn,
Nửa đời phiêu lãng chỉ còn đêm nay.
Để lòng với rượu cùng say,
Chừ đây lời nói chua cay lạ thường!
Chừ đây đêm hãy đầy sương,
Con thuyền còn buộc, trăng buông lạnh lùng!
Chừ đây trăng nước não nùng,
Chừ đây hoa cỏ bên sông rũ buồn.

Tiếng gà lại rộn trong thôn…
Khoan đừng tơ tưởng vợ con ở nhà
Giờ này còn của đôi ta,
Giang hồ rượu ấy còn pha lệ người,
Ô sao rượu chẳng kề môi,
Lời đâu kiều diễm cho nguôi lòng chàng?

Tay em nâng chén hoàng hoa,
Sá gì hớp rượu vì ta bận lòng.
Hãy gượm lắng nghe dòng sông chảy,
Gió đùa trăng trên bãi lạnh lùng.
Sá gì hớp rượu, bận lòng,
Đợi gì môi nhấp rượu nồng mới say?
Hãy nhích lại đưa tay ta nắm
Hãy buông ra đằm thắm nhìn nhau.
Rồi trong những phút giây lâu,
Mắt sầu gợn sóng, lòng đau rộn tình.

Phút giây ấy, ta mình ngây ngất,
Bỗng con thuyền buộc chặt, rời cây.
Cho ta khất chén rượu này,
Vì ta em hãy lựa dây đoạn trường.
Khoan để đốt chút hương trầm đã!
Đợi trầm bay rộn rã lời ca…
Nghe xong ta ngắm lời xa,
Dòng sông Ngân đã nhạt mờ từ lâu.
Tiếng gà đã gáy mau trong xóm,
Bình minh đà rạng khóm tre cồn.
Trông nàng môi nạt màu son,
Giật mình ta nhớ vợ con ở nhà,

Từ đấy chẳng bao giờ phiêu lãng,
Niềm thê nhi ngày tháng quen dần.
Đôi phen nhớ cảnh phong trần:
Bóng nàng ẩn hiện xa gần đâu đây.
Tưởng nghe tiếng gọi nơi hồ hải,
Mắt lệ mờ ta mải trông theo,
Trong buồng bỗng tiếng con reo,
Vội vàng khép cửa gió heo lạnh lùng.

Đêm ấy rượu nàng ta không uống,
Từ sau thề không uống rượu ai.
Đòi phen ngồi ngóng chân trời,
Chẳng bao giờ nghĩ đến đời phiêu lưu.
Ngoan ngoãn như con cừu non dại,
Cỏ quanh vườn cắn mãi còn ngon.
Sau lưng nghe tiếng cười dòn,
Vội vàng ngoảnh lại… thằng con vẫn cười.
Nó đưa ta một chai rượu bé,
Bảo rằng: “Đây, rượu mẹ dâng cha”
Giật mình ta mới nhớ ra:
Là ngày sinh nhật vợ ta đó mà!
Ta uống chẳng hoá ra lỗi hẹn,
Mà từ nan đâu vẹn đạo chồng!
Than ôi! trời giá đêm đông,
Màu du tử thực bên lòng hết sôi?
Chén lại chén kề môi thủ thỉ,
Càng vơi càng tuý luý càng đầy!

Lúc tỉnh rượu lặng ngồi bên án,
Trông vào gương, lằn trán có vôi;
Vợ con khúc khích đừng cười,
Còn ta vô ý lệ rơi xuống bàn,
Hết say vẫn bàng hoàng trong mộng
Xót xa thay cái giống giang hồ!
Ngón đàn thêm một đưòng tơ,
Mà người sương gió nghìn thu nhọc nhằn,

Thôi rồi ra chốn nước non,
Lồng son lại để sổ con chim trời.
Thú hồ bể quyến mời du tử,
Niềm thê nhi khôn giữ được người.
Biết sao trái được tính trời,
Giang hồ cốt ấy, trọn đời phiêu linh…

Hôm nay ngồi rũ canh trường,
Nơi thuyền trọ, rượu quỳnh tương ai mời
Người dâng rượu xa nơi trần giới,
Lạnh lùng thay gió thổi đêm đông!
Tuy người đã khuất non sông,
Mặt hoa lãng đãng như lồng dưới trăng
Mường tượng thấy tung tăng cười nói,
Như tưởng chừng người mới hôm qua!…
Nào hay nghìn cổ cách xa,
Tài tình đến thế mà ra hão huyền!
Hoạ còn chút trong thuyền dấu cũ,
Cây đàn tranh mốc ủ trên phên,
Phím long, dây đã rỉ rền,
Còn nguyên trên gỗ ghi tên họ người.
Nàng xưa vốn một loài trăng gió
Cũng vì vương víu nợ cầm ca
Một đi lìa cửa lìa nhà,
Nắm xương tàn lạnh phương xa gửi nhờ.
Đêm nay hoạ có mình ta,
Đốt hương trầm cũ chờ ma dạo đàn.

Lời bình: 

Bài thơ Giang hồ vẽ nên bức tranh sống động về cuộc sống phiêu bạt, nơi mà con người phải đối mặt với muôn vàn thử thách. Tác giả sử dụng hình ảnh của giang hồ để biểu hiện cho sự tự do, phóng khoáng, và những nỗi niềm thầm kín trong tâm hồn.

Thu Hạ Long

Đôi hài nhè nhẹ bước ra
Màn đêm cuốn lại, mặt hoa rạng dần
Mừng sương tan, khướu hót gần
Rừng xa thông vút điệu đàn hoà âm
Hút nhìn: Mặt nước lặng tăm
Cánh buồm soi bóng, lướt thầm trên gương
Em vừa khoác nhiễu lam sương
Đã vân tím nhạt, chuyển sang lụa đào
Buồm bay hay cánh hải âu?
Nắng vàng thu hay nắng đầu xuân tươi?
Biển, trời: Hai gái sinh đôi
Thuyền trôi hay chính núi trôi bập bềnh?
Cảnh sao thật, nét sao tranh?
Nét oai dáng hổ, nét thanh vẻ Kiều
Mỗi thoáng nhìn, một nét yêu
Một ngày xáo động biết bao tâm tình
Cảnh ơi! Sao đó với mình
Như chung chiếc võng một cành đung đưa
Tiếng còi vừa động “từng” xa
Mây ùn lại cơn dông qua ào ào
Lòng gương sóng dậy xôn xao
Bão chưa tan đã ánh sao đỉnh trời.

Lời bình: 

Thu Hạ Long là một tác phẩm tôn vinh vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam. Với hình ảnh của vịnh Hạ Long trong mùa thu, bài thơ mang đến cảm giác thanh bình, lãng mạn, và sự kết nối sâu sắc với vẻ đẹp quê hương.

Giữa mùa gió thổi

Hỡi em khăn đỏ bao nhiêu tuổi
Rằng em vừa đúng tuổi lên mười.
Hỏi ông tóc bạc bao nhiêu tuổi
Rằng: lão trời cho đúng tám mươi.

Em nói: Gió mùa xuân thổi
Áo đẹp rũ lên đường.
Lão nói: gió mùa xuân thổi
Gậy trúc cũng lên đường

Tiếng hỏi tiếng chào vang lối xóm
Pháo từng chiếc một đốt liền tay.
Mùa này quyết được hơn mùa trước.
Cứ gọi tung trời gậy lão bay…

Lời bình: 

Bài thơ Giữa mùa gió thổi tạo nên không gian rộng lớn, nơi gió mang theo những tâm tư và nỗi niềm của tác giả. Qua từng câu thơ, Lưu Trọng Lư khám phá sự biến đổi của tâm hồn trước những chuyển động của tự nhiên, thể hiện sự nhạy cảm và tinh tế trong cảm nhận.

Nếu bạn thắc mắc Lưu Trọng Lư là tác giả của bài thơ nào thì ngoài Nắng mới và Tiếng thu, Giữa mùa gió thổi cũng là đáp án tiêu biểu.

Trên bãi biển

Thừa lương khách đã vắng,
Trời nước mênh mông, duy còn bốn mắt nhìn nhau lặng,
Trên cát, vô tình, vạch chữ: Vân,
Tay vạch vừa xong, sóng xoá dần…
Mỉm cười, Vân sẽ nói:
“Người yêu Vân hỡi!
Sao người lại quá điên?
Thân này cũng diệt, nữa còn tên?”
Hẳn tưởng nghìn thu, nhờ bãi cát,
Tan tác, nào hay, vì sóng bạc.
Cuộc trăm năm đừng có đa mang:
Tình nhân chung kiếp dã tràng.

Lời bình: 

Trong Trên bãi biển, tác giả khắc họa khung cảnh bình yên, lãng mạn, nơi sóng vỗ về mang lại cảm giác thư thái. Bài thơ không chỉ mô tả vẻ đẹp của biển cả mà còn truyền tải những suy tư về cuộc sống, tình yêu và khát vọng tự do.

Lại mùa phượng đỏ

Chao ôi, phượng đỏ ngập trời
Tiếng ai như tiếng gọi “đò ơi!”
Đò về Mĩ Lợi,
Đò tới Qui Lai
Đò ơi, đò ngược đò xuôi
Cho ta về với những nơi hẹn hò.

Lời bình: 

Lại mùa phượng đỏ gợi nhớ về những kỷ niệm tuổi học trò với hình ảnh hoa phượng nở rực. Bài thơ mang trong mình nỗi buồn tươi đẹp của thời gian qua đi, đồng thời cũng thể hiện sự luyến tiếc và hoài niệm về những ngày tháng tươi đẹp của tuổi trẻ.

Ngò cải đơm hoa

Giặc có đốt thiêu đồng
Lúa mùa sau lại mọc
Giặc có dồn cướp thóc
Thóc lại cướp trở về
Hôm trước giặc dựng tề
Hôm sau mình lại hạ,
Giặc bắn cả lợn gà
Gà vịt lại tăng gia
Lợn bầy lớn như thổi
Giặc phá tan khung cửi
Nhưng vải đã dệt xong
Kịp chiến dịch thu đông
Gửi cho anh, anh mặc
Yên tâm anh diệt giặc
Bữa sắn lại bữa khoai
Ngày một với ngày hai
Tin anh, em chờ đợi
Chừ ngước mắt trông ra
Ngò cải đã trổ hoa
Bi bầu đã trổ trái…
Bộ đội đã về làng
Súng đạn đã ầm vang
Giặc thảo sau thảo trước
Tay cơi trầu đọi nước
Miệng gọi mẹ gọi thầy
Ơi anh đã về đây
Giữa đoàn quân chiến thắng!

Lời bình: 

Bài thơ Ngò cải đơm hoa mang đến hình ảnh gần gũi của cuộc sống nông thôn. Tác giả sử dụng hình ảnh hoa cải để biểu hiện cho sự giản dị, thanh khiết và tình yêu thương với quê hương, cuộc sống quanh mình.

Mẻ chài sớm ấy

Thuyền bơi ngang dọc vịnh Hạ Long
Cụ lùng tên phi công sống sót
Mi đây rồi, cái quân Đế quốc
Gớm cho mi, một cục đen ngòm
Nó đây rồi, đồng chí công an:
Mẻ lưới này, giữ sao cho chắc!

Lời nói xong, bã trầu chưa giập
Lưới giăng một mảng, thẳng ra khơi
Trông ra thuyền cụ đã xa rồi
Buổi chài hôm ấy, vui cha chả!
Hòn Chọi, hòn Chông ra rả cười!

Lời bình: 

Trong Mẻ chài sớm ấy, Lưu Trọng Lư tái hiện khoảnh khắc bình minh trên biển cả với hình ảnh những người ngư dân. Bài thơ không chỉ miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn ca ngợi tinh thần lao động và sự gắn bó của con người với cuộc sống.

Buổi đầu vỗ cánh

Nước lộc bộc dưới ao
Tưởng chừng vó ngựa.
Chim vườn xôn xao trận gió,
Nhìn gương tóc mẹ bạc rồi!
Tiễn con đi sao khỏi bồi hồi:
Con lớn, mẹ vẫn theo con từng bước.
Ừ! Con mẹ ra đi vì việc nước
Với trai làng con giết giặc ngoại xâm
Nhìn cái bước con đi, dạ mẹ mừng thầm.
Bên ngõ trúc, dập dờn ánh nắng
Súng trên vai lủng lẳng
Bóng xa rồi, súng vẫn đong đưa!
Con tôi mới đó, bây giờ…
Nước mắt mẹ long lanh, nhìn con buổi đầu vỗ cánh!
Con mẹ kể chỉ đường xa gió lạnh
Kể chỉ sương sớm mưa chiều
Kể chỉ đèo suối cheo leo
Từ trong trứng, con mẹ đã khinh thường bão táp.
Ngày về tuy không hẹn trước,
Mũi súng buổi ra đi, đã lấp lánh hoa đào!

*

Hôm đưa tiễn: Ngày thu sương sớm
Cái Mận, cái Đào bên ngõ xóm
Tiễn con đi thầm hát những lời ca…
Bên song cửa, những mẹ già
Mắt vợi trông theo mà tự hào tóc bạc!
Con ơi, phải quét xong loài đế quốc
Trời quang mây tạnh con về.
Hoa mận, hoa đào
Ngõ trúc xôn xao
Đường làng ngấp nghé.
Vẫn chiếc gươm tự vệ,
Vẫn đôi dép đường trường
Mũ lưới xưa, còn thắm lá nguỵ trang
Con của xóm làng đây, ừ, con của mẹ.

Lời bình: 

Buổi đầu vỗ cánh là một bài thơ đầy cảm xúc, nói về những khởi đầu mới trong cuộc sống. Tác giả thể hiện sự hồi hộp, niềm vui và những ước mơ trong khoảnh khắc đầu tiên, gợi nhớ về những cơ hội và thách thức phía trước.

Nói cho mà biết

Những gót chân bé xíu dịu dàng
In trên cát những chòm hoa li ti,
Cam bưởi trĩu cành, nồng tươi huệ lý.
Cây lúa vừa lên, tóc mướt soi đồng…
Ngân nga tiếng hát, biển biếc trời trong…
Một chiều ta thế đấy!
Quân cướp kia dám quấy nước đục trời.

Các người là ai, cha mẹ là ai?
Không dưng lại đến chốn này
Ai gửi người đi, ai xui người tới?
Thử hỏi đâu đây biên giới
Nước Tổ Huê Kỳ?
Giữa ta với người kia
Có Thái Bình Dương vạn dặm
Biển ta đây, ta tắm
Chiến thuyền ta, không rời hải phận của ta.
Sông nước ai, ta chưa cập bến bao giờ
Ta chưa hề của ai, một cành hoa bẻ gãy
Ta chưa hề đưa tay ngắt lấy
Của ai, một quả xanh hay quả chín bên vườn.
Sao các ngươi bên nọ Thái Bình Dương,
Quân đao phủ Bạch Ốc!
Máu tươi đây, bay ra lệnh mở đường?

Nói cho mà biết:
Lòng người tha thiết
Từ cái quả, cái hoa,
Từ tia nắng chan hoà,
Từ dòng xuân bú mớm,
Từ đường tơ sợi gấm,
Từ hòn than, ngọc đá long lanh!
Ai chẳng mơ những buổi sáng trong lành
Cho hạt thóc nảy mầm phe phẩy,
Cho dòng gang đỏ chảy
Như máu đẹp tươi hồng?
Hai tay này trĩu nặng yêu thương
Nhưng lửa thù đây cũng một trời ngun ngút!

Nói cho mà biết
Chín năm trời, cay đắng đã qua
Lại mười năm gian khổ, chí đã nung già,
Một giọt nước trong ao đã thành men lửa
Một hạt cát trên bờ đã rắn tựa kim cương.
Trẻ đây đã bện sẵn dây thừng,
Già đây đã thắt từng nút lưới,
Gươm đây đã rèn thêm thép mới
Đạn đây, đã lau sáng từng viên…

Lời bình: 

Trong bài thơ Nói cho mà biết, Lưu Trọng Lư khẳng định quan điểm của bản thân về tình yêu và cuộc sống. Bài thơ mang đến những suy ngẫm sâu sắc, thể hiện rõ nét tâm tư và khát vọng sống của tác giả.

Mộng Oanh Oanh

Đêm qua nằm mộng thấy Oanh Oanh,
Bừng sáng trong gương bóng hiện người.
Bẽ bàng không biết quen hay lạ,
Bỗng rộn phòng tây một mái cười.

Cõi trần mường tượng bóng tiên nga,
Không biết còn đây hay đã xa.
Dáng hiện trong gương rồi vụt biến,
Gối chăn còn để mộng đêm qua.

Nàng đến cùng ta trong một hôm,
Cây đàn Quân Thuỵ gửi ta ôm.
Khi mơ không biết người thiên cổ,
Duyên chỉ cùng mình chỉ một hôm.

Một hôm hoang phí biết bao nhiêu,
Man mác hương hoa ngọc cũng nhiều,
Nến đốt cũng tràn, trầm cũng ngát,
Phí bao tươi thắm bao tình yêu.

Khi mơ không có sầu ly biệt,
Khi tỉnh không còn lúc biệt ly.
Khi yêu không biết đây là mộng,
Lúc tỉnh ra thì mộng đã đi.

Chẳng có hôm nào như hôm nay,
Đến giờ hoa chẳng đượm hương bay.
Người ngàn năm cũ bao giờ nữa?
Pháo rượu đầy nhà chẳng hứng say.

Dầu có trăng về ở trước sân,
Giấc mộng người hoa chỉ một lần,
Dầu mộng có mời người chẳng đến,
Cung đàn thêm nặng tiếng tơ ngân.

Lời bình: 

Mộng Oanh Oanh là một tác phẩm giàu chất trữ tình, nơi tác giả vẽ nên hình ảnh một cô gái trẻ trung, đầy sức sống. Bài thơ không chỉ nói về vẻ đẹp bên ngoài mà còn khám phá những giấc mơ, khát vọng và những điều ngọt ngào trong tình yêu.

Các tác phẩm tiêu biểu của Lưu Trọng Lư khác

Bên cạnh thơ, Lưu Trọng Lư còn sáng tác nhiều bài văn xuôi và kịch nói, cải lương khác. Cùng khám phá thêm những tác phẩm thuộc những thể loại này để hiểu rõ hơn về tài năng của ông:

Người Sơn nhân (Truyện ngắn)

Người Sơn nhân kể về một người sống cô đơn trong rừng sâu, xa lạ với xã hội. Anh ta được miêu tả như một hình ảnh của sự tự do, hoang dã, nhưng cũng mang nỗi buồn và khao khát được kết nối với con người. Tác phẩm khai thác sâu sắc tâm lý nhân vật, từ đó phản ánh sự đối lập giữa thiên nhiên và cuộc sống xã hội.

Cô nguyệt (Truyện ngắn)

Cô Nguyệt là câu chuyện về một cô gái trẻ mang trong mình nhiều mộng mơ và khát vọng sống. Cô Nguyệt có tình yêu đẹp nhưng cũng gặp nhiều thử thách trong cuộc sống. Tác phẩm thể hiện tâm tư của người phụ nữ trong xã hội cũ, với những đau khổ và hy vọng trong tình yêu, đồng thời phản ánh hiện thực xã hội đầy rẫy khó khăn.

Mẹ con (Truyện ngắn)

Trong Mẹ con, Lưu Trọng Lư khắc họa mối quan hệ giữa người mẹ và đứa con. Tác phẩm thể hiện sự hy sinh của người mẹ vì con cái, cùng với nỗi đau và niềm vui trong tình mẫu tử. Qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp về tình yêu gia đình và những giá trị nhân văn cao đẹp trong cuộc sống.

Hổ với Mọi (Truyện ngắn)

Hổ với Mọi là câu chuyện mang tính ẩn dụ về cuộc sống. Hổ được xem như biểu tượng của sức mạnh và sự tàn bạo, trong khi Mọi đại diện cho những người yếu đuối, chịu đựng. Tác phẩm khám phá các mối quan hệ xã hội, sự xung đột giữa quyền lực và sự bất lực, tạo ra một bức tranh sinh động về con người trong xã hội.

Nữ diễn viên miền Nam (Cải Lương)

Nữ diễn viên miền Nam là tác phẩm cải lương khắc họa cuộc đời của một nữ diễn viên tài năng nhưng phải đối mặt với nhiều khó khăn trong sự nghiệp. Tác phẩm phản ánh sự khắc nghiệt của ngành giải trí, cũng như những hy sinh mà nghệ sĩ phải trải qua để theo đuổi đam mê. Qua đó, tác giả bày tỏ tình yêu dành cho nghệ thuật và khát vọng cống hiến của những người làm nghề.

Lời kết

Thơ Lưu Trọng Lư phản chiếu chiều sâu nội tâm con người. Mỗi bài thơ, mỗi hình ảnh mà ông để lại đã làm say lòng giới yêu thơ Việt. Ngoài thơ, các tác phẩm văn hay báo chí của ông cũng hây và ấn tượng không kém.