Tác phẩm Vẻ đẹp của Sông Đà (Nguyễn tuân) – Lớp 9
Vẻ đẹp của Sông Đà được trích trong tùy bút Người lái đò Sông Đà của tác giả Nguyễn Tuân. Toàn bộ văn bản là những dòng kể vẻ đẹp hung bạo, trữ tình của sông Đà Tây Bắc qua góc nhìn khác nhau.
Nội dung chính bài Vẻ đẹp của Sông Đà (Chân trời sáng tạo)
Vẻ đẹp của Sông Đà nói về vẻ đẹp của dòng sông Đà nằm ở phía Tây Bắc của tổ quốc. Có lúc sông hung bạo nhưng cũng có lúc trữ tình, tùy vào góc nhìn khác nhau của tác giả.
Thông tin tác giả bài Vẻ đẹp của Sông Đà lớp 9
Tác giả Nguyễn Tuân (1910 – 1987), sinh ra trong một gia đình nhà Nho khi Hán học bắt đầu suy tàn. Quê ông thuộc làng Mọc, nay là phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Sau khi hoàn thành bậc trung học, ông bắt đầu viết văn và làm báo. Khi Cách mạng tháng Tám thành công, Nguyễn Tuân gia nhập cách mạng, tự nguyện dùng ngòi bút phục vụ cuộc kháng chiến. Từ năm 1948 đến năm 1968, ông giữ chức Tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam.
Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn, một nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp, có vị trí và vai trò quan trọng đối với nền văn học Việt Nam. Năm 1996, ông được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
Những thông tin về tác giả Nguyễn Tuân cần được ghi nhớ và sử dụng trong các bài phân tích Vẻ đẹp của Sông Đà.
Thông tin tác phẩm Vẻ đẹp của Sông Đà Văn 9 – Tập 1
Vẻ đẹp của Sông Đà thuộc chương trình ngữ văn lớp 9 do nhà xuất bản Chân trời sáng tạo phát hành. Đây là một phần trong tùy bút Người lái đò Sông Đà rất nổi tiếng của tác giả Nguyễn Tuân.
Hoàn cảnh sáng tác
Tác phẩm ra đời trong chuyến đi miền Bắc của tác giả. Chuyến đi này không chỉ thỏa mãn thú vui phiêu lãng mà còn là cơ hội để Nguyễn Tuân khám phá vẻ đẹp thiên nhiên cùng chất vàng mười đã qua thử lửa của người lao động, chiến đấu tại miền sông núi hùng vĩ.
Văn bản thuộc thể loại gì?
Văn bản thuộc thể loại Tùy bút.
Bố cục văn bản
Văn bản được chia thành 2 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến lai chữ dùng để miêu tả vẻ đẹp hung bạo của dòng sông.
- Phần 2: Đoạn còn lại dùng để miêu tả vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của sông Đà.
Để soạn bài Vẻ đẹp của sông Đà bạn cần ghi nhớ cách phân chia bố cục này.
Biện pháp tu từ
Văn bản sử dụng các biện pháp tu từ gồm:
- So sánh: Con sông Đà tuôn dài với áng tóc trữ tình, bờ sông hoang dại với một bờ tiền sử.
=> Làm nổi bật tính chất, đặc điểm của sông Đà.
=> Giúp người đọc dễ hình dung và liên tưởng.
Phương thức biểu đạt là gì?
Phương thức biểu đạt của văn bản là tự sự, miêu tả, biểu cảm.
Giá trị nghệ thuật
- Tùy bút xen lẫn bút kí với kết câu linh hoạt, vận dụng nhiều tri thức văn hóa và nghệ thuật.
- Nhân vật giản dị, đời thường.
- Bút pháp kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn.
- Ngôn ngữ hiện đại kết hợp cổ xưa.
Giá trị nội dung bài
- Áng văn đẹp làm nên từ tình yêu đất nước của một người muốn dùng văn chương để ca ngợi sự kì vĩ, hào hùng, trữ tình của thiên nhiên.
- Công phu lao động nghệ thuật khó nhọc cùng sự tài hoa của người nghệ sĩ Nguyễn Tuân trong việc dùng con chữ tái tạo những kì công của tạo hóa.
Sơ đồ tư duy
Mẫu tóm tắt bài Vẻ đẹp của Sông Đà
Có nhiều cách để tóm tắt lại tùy bút Vẻ đẹp của Sông Đà, bạn hãy tham khảo 3 mẫu đơn giản sau:
Mẫu 1
Nguyễn Tuân mô tả Sông Đà từ góc nhìn trên máy bay, thấy con sông như một dây thừng ngoằn ngoèo, nhưng thực chất là một dòng sông hung bạo và trữ tình, gắn liền với huyền thoại Sơn Tinh Thủy Tinh. Khi nhìn từ trên cao, Sông Đà như áng tóc trữ tình ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc, mùa xuân xanh ngọc bích, mùa thu lừ lừ chín đỏ. Ông cũng kể lại kỷ niệm gặp lại Sông Đà sau thời gian đi rừng, cảm nhận con sông như một người bạn cũ với nhiều trạng thái cảm xúc. Khi thuyền trôi trên Sông Đà, cảnh vật hoang sơ và tĩnh lặng, như một bức tranh cổ tích, mang lại cảm giác bình yên và thân thuộc. Con sông gợi lên nhiều cảm xúc, từ vui mừng đến suy tư, như một người tình nhân chưa quen biết.
Mẫu 2
Văn bản kể về trải nghiệm bay qua Sông Đà của tác giả Nguyễn Tuân, từ trên cao nhìn xuống thấy dòng sông như một dây thừng ngoằn ngoèo, phản chiếu vẻ đẹp vừa hung bạo vừa trữ tình. Ông nhớ lại cảm giác khi nhìn Sông Đà vào mùa xuân với nước xanh ngọc bích và mùa thu với nước đỏ như da mặt người say rượu. Khi thuyền trôi trên Sông Đà, cảnh vật xung quanh hiện lên như bức tranh hoang sơ và yên tĩnh, mang lại cảm giác như trở về thời tiền sử và cổ tích. Nguyễn Tuân cảm nhận con sông như một người bạn cũ, mang lại nhiều cảm xúc lẫn lộn từ vui mừng đến suy tư. Sông Đà không chỉ là một dòng sông, mà còn là nguồn cảm hứng, gợi lên những ký ức và tình cảm sâu sắc trong lòng người nghệ sĩ.
Mẫu 3
Nguyễn Tuân mô tả Sông Đà từ góc nhìn trên máy bay, thấy dòng sông như một dây thừng ngoằn ngoèo, ẩn chứa vẻ đẹp hung bạo và trữ tình. Ông nhớ lại những lần nhìn Sông Đà vào mùa xuân xanh ngọc bích và mùa thu đỏ lừ. Khi thuyền trôi trên sông, cảnh vật hoang sơ và tĩnh lặng như bức tranh cổ tích, mang lại cảm giác bình yên. Sông Đà gợi lên những kỷ niệm và cảm xúc sâu sắc, như gặp lại một người bạn cũ. Con sông trở thành nguồn cảm hứng, gợi nhớ và tình yêu với thiên nhiên và quê hương.
Lời kết
Vẻ đẹp của Sông Đà mang đến góc nhìn đa chiều của Nguyễn Tuân về dòng Sông Đà nằm tại phía Tây Bắc của tổ quốc. Có lúc dòng sông hung bạo khiến con người phải sợ hãi, choáng ngợp nhưng cũng có lúc nó êm ả, trữ tình đến thơ mộng. Dù chỉ là một đoạn trích trong tùy bút Người lái đò Sông Đà cũng đủ để thấy rõ khả năng miêu tả, quan sát tuyệt vời của tác giả.
Xem thêm các nội dung khác tại Thepoetmagazine:
- Các tác phẩm thuộc chương trình ngữ văn 9 chân trời sáng tạo.
- Tác phẩm Bếp lửa Bằng Việt: Nội dung, tóm tắt.
